Sveistrup verkoopt geen gebakken lucht

In een buitenwijk van Kopenhagen vindt men het verminkte lichaam van een vrouw. Er ontbreekt een hand. Op de plaats delict ontdekken speurneuzen Naia Thulin en Mark Hess een poppetje, gemaakt van kastanjes. Precies op die dag gaat ¬Rosa Hartung, de Deense minister van ¬Sociale ¬Zaken, na een sabbatjaar opnieuw aan het werk. Een jaar geleden verdween haar twaalfjarige dochter Kristine spoorloos. Een mentaal gestoorde man, de potentiële moordenaar, heeft bekend. Hij herinnert zich echter niet waar hij het lijk van het jonge meisje heeft gedumpt. Het blijft niet bij deze twee misdaden, andere lugubere en bloederige moorden volgen met telkens weer het poppetje, het kastanjemannetje dat opduikt.

“Waarom maakt hij kastanjemannetjes? Waarom zaagt hij handen en voeten af, waarom de moeders in plaats van de vaders, en waar is Kristine Hartung?”

Met Oktober slaat de Deense nieuwbakken auteur Søren Sveistrup (1968) zijn slag. Hij heeft meteen een kaskraker van formaat te pakken. De bedenker van de overbekende televisieserie The Killing en scenarist van de film The Snowman (naar een boek van Jo Nesbø), schrijft vlotjes een omvangrijk debuut neer van ruim 540 pagina’s. Corry van Bree heeft ongetwijfeld de handen vol gehad aan de vertaling van Kastanjemanden.

Het is echt geen wonder dat Oktober heel populair is; de auteur verkoopt immers geen gebakken lucht. Goed doordachte en uitgewerkte protagonisten; een plot om u tegen te zeggen. Minister Rosa Hartung draagt geheimen uit het verleden met zich mee. Wie is die ongrijpbare, dekselse seriemoordenaar? Thulin is een jonge alleenstaande moeder; ze is bijzonder ambitieus. Hess is eerder een einzelgänger die zijn verleden verbergt. Het zijn allemaal karakters, voorzien van persoonlijke talenten, maar ook van tekortkomingen of stoornissen. Sveistrup roept duistere elementen op van de menselijke geest. Het verhaal zelf is mysterieus, donker en beangstigend. Zoals dit vaker het geval is met andere succesvolle Scandinavische thrillers. Filmisch geschreven ook; het kan moeilijk anders, met zo’n ervaren scenarist als schrijver.

“Steen loopt haastig verder, terwijl hij zich gelukkig prijst dat er les wordt gegeven en het geen pauze is. De gangen zijn vrij van onderzoekende blikken, en als hij de deuren van de gonzende kleuterklassen passeert, lukt het hem bijna om de werkstukjes met kale herfsttakken en kastanjedieren te negeren.”

Waarom geen maximale sterrenregen voor Oktober, na al die lovende woorden? Te veel van het goede; ‘minder is meer’. Wellicht zelfs een honderdtal pagina’s die je probleemloos kunt schrappen. Overbodige passages, overvloedige beschrijvingen van details halen er de vaart uit. Zorgt Søren Sveistrup voor een sensationele vernieuwing in het thrillergenre? Kort en krachtig: neen, maar dit hoeft echter niet. Hij laat evenwel het achterste van zijn tong (nog) niet zien. Blijkbaar heeft hij tijdens het schrijven van zijn eerste thrille voortdurend rekening gehouden met een verfilming. Het verhaal start met een flitsende flashback naar 1989 en keert dan terug naar het heden. Liefst honderddertig korte hoofdstukken (of zijn het eerder filmscènes?) later klapt de lezer het boek, dat zich voornamelijk afspeelt in de maand oktober, dicht. Dan vraag je je verwonderd af: is dit dan het definitieve einde voor Thulin en Hess?