Jazzy verhaal en een fonetische titel

Het leven gezien van beneden is nog maar pas verschenen, of daar wordt totaal onverwacht al een nieuw boek van hem gekatapulteerd op de internationale markt: Spoo Pee Doo. Een fonetische titel die Dimitri Verhulst (1972) zelf verklaart in het boek: “Ze hield over het onderwerp niet op, ook al was er muziek van Archie Shepp. ‘Spoo Pee Doo’. Zoveel leger zijn de levens zonder Archie Shepp, maar zij die het leiden lijken daar natuurlijk geen last van te hebben.”

De Vlaamse auteur weert een terroristische actie af door zelf een literaire aanval op te zetten. Op 14 november 2015, de dag na de bloedige aanslagen van de Bataclan in Parijs, begint hij te schrijven, als in een delirium pent hij een jazzy verhaal neer. Als een echte pionier tast hij met deze roman de nieuwe opportuniteiten af op de boekenmarkt. Hij wordt hierbij schitterend ondersteund door zijn uitgever die meteen een verwoestende campagne opzet: het boek wordt drie weken lang gratis en legaal in digitale versie aangeboden. In vier talen dan nog wel en met een luisterversie als extraatje. Qua lanceringscampagne kan dit tellen! Meteen ook goed voor een relletje: de internetdienst WeTransfer ziet af van promotie van de roman wegens “grove en expliciete passages”.

In een onbenoemde stad – Gent dus – gaat Vannolle met zijn vrienden een nachtje op kroegentocht. Een sortie, voorzien van sloten drank, drugs, seks ook ja, en veel muziek. Terwijl Schiphol het – fictieve (!) - doelwit wordt van een verschrikkelijke aanslag. Toch blijven de vrienden lekker aan de boemel. Ze blijven drinken totdat ze zinken en zingen Spoo Pee Doo. Deze song bezingt de vrijheid.

Ook jazz betekent ongebondenheid; het is immers de muziek van de ‘zwarte man’, die weet wat vrijheid betekent. Spoo Pee Doo is een echte Verhulst, zeker qua stijl en directe schrijftaal. Zoals de lezers hem kennen, hij verbloemt geen enkel woord of situatie. Hij slaat toe met zijn eerder sarcastische en ondubbelzinnige Vlaamse taal; gaat ver, soms heel erg ver. De auteur schetst vlijmscherp hoe de mensen zich concentreren op zelfcensuur, zich apathisch gaan gedragen tegenover de bijna dagelijkse, dreigende terreur. Uit angst?

Een opvallend raakvlak met dit boek is het feit dat Verhulst zelf op stap was (in Gent) tijdens de bloedige aanslagen in Parijs. Wat daarop volgt is een grof maar stilistisch mooi relaas over een wilde en verdorven nacht, alsook over het effect van de aanslagen door zelfmoordterroristen.

De Nobelprijs voor de Literatuur zal deze auteur waarschijnlijk nooit winnen. Hij heeft echter onmiddellijk zijn visie over de bekroning van Bob Dylan klaar en verklaart in de media: “Die teksten zijn alleen maar goed bij gratie van de melodie die erbij geschreven is. Haal die muziek eraf en dat zijn karamellenverzen. Goeie literatuur, daar hoeft niets bij, ook geen muziek, dat is alleen de tekst.” Dit is Dimitri Verhulst ten voeten uit…

In de boekhandel is zijn korte roman te koop in een prachtige gebonden versie. Spoo Pee Doo verschijnt net op tijd voor de zo belangrijke Frankfurter Buchmesse, waar dit keer Vlaanderen en Nederland als eregasten centraal in de belangstelling staan. Dat er ginds over dit boek - en de opvallende lanceringscampagne - aardig wat zal worden gepraat, staat als ‘een paal van Verhulst’ boven water. ‘Oop-Pop-A-Da’, zou jazzlegende Dizzy Gillespie zaliger hebben gezegd!