Een zintuiglijke roman

“Onvoorstelbaar wat je allemaal kunt zien met je oren. Sinds zuster Lavendel mij pakweg een halfuur geleden de ogen opende, zie ik heel erg troebel. Verdwijnt nu ook mijn zicht, kan ik me voortaan alleen nog verlaten op mijn gehoor en op mijn reuk? Totdat ook die het laten afweten en ik totaal van de buitenwereld ben afgesneden, als in een duikklok zonder ramen, in een diepe oceaantrog? Hoe moet ik dan verder met mijn werk, met mijn onderzoek? Ik gebruik de verschillende panelen van het plafond als bladzijden van mijn notitieblok.” Zijn ‘plafondagenda’ is zijn houvast en houdt hem alert om zijn verleden verder te ontrafelen. Stap voor stap ontdekt hij hoe de vork aan de steel zit. Zal hij de waarheid echter nog bekend kunnen maken, of blijft hij de pechvogel?

Hij was nauwelijks 18 toen hij een uitgeverij opstartte en schreef over literatuur. Sindsdien heeft hij talloze bekende schrijvers geïnterviewd. Literair journalist en auteur Guus Bauer (1959) publiceert met Vogeljongen zijn negende boek. Deze roman is volgens hem zijn meest autobiografische tot nu toe. Bauer heeft zelf ervaren wat het locked-in syndroom met een mens doet. Hij mag zich gelukkig prijzen dat hij deze ziekte heeft overwonnen. Hij schreef er een roman over met de patiënt als hoofdpersonage en tevens verteller.

Een erg bijzonder vertrekpunt van dit boek: een succesvolle zakenman die in zijn ziekenhuisbed ontwaakt en moet vaststellen dat hij zich niet meer kan bewegen, niet kan praten… Toch werken zijn grijze hersencellen optimaal en neemt hij alles waar wat er rond hem gebeurt. Meer nog, de zintuigen die nog actief zijn krijgen een extra stimulans. Jammer genoeg kan hij daar voor zijn omgeving niets mee doen. Compleet geïsoleerd is hij, niet bereikbaar voor de buitenwereld. Hij lijdt aan het locked-in syndroom, een pseudocoma. Tijdens zijn ziekbed keert hij terug naar zijn jeugd en de jaren 60 en 70 van vorige eeuw. Misschien ligt daar wel ergens de oorzaak van zijn huidige medische problemen.

Vogeljongen is een originele roman, waarin Bauer inspeelt op de fantasie van de lezer en hem het beklemmende beeld en gevoel grotendeels zelf laat invullen. De schrijver schetst een duidelijk tijdsbeeld, zodat je de periode tussen 1960 en 1980 bijna kunt herbeleven. Het verhaal zorgt dan wel niet voor een machtige oerknal, het is toch bijzonder scherp neergeschreven. Is dit boek zware kost? Neen, je belandt tijdens het lezen automatisch in een flow die je niet snel los zal laten. Humor is dan wel niet prominent aanwezig, toch zorgen luchtige zinnen voor wat verademing. De korte hoofdstukken zijn soms zelfs maar kleine fragmenten; ze vliegen als vogels aan je voorbij. Voor je het goed beseft is het boek uit. Een beklemmend verhaal en een angstaanjagend ziektebeeld later. Een zintuiglijke roman.