Nuchter, luchtig en vol emoties

Het zal je maar gebeuren: je bent een jong meisje, je voelt je echter een jongen. De protagonist uit Welkom bij de club, de korte debuutroman van Thomas van der Meer (1986), moet deze bijzonder zware last met zich meedragen.

Stap voor stap - en op een openhartige manier - vertelt hij over een transitie, waarbij het hoofdpersonage (de ik-persoon) na een langdurig veranderingsproces, onder de naam Thomas verder door het leven gaat. Eerst moet Thomas flink kleur bekennen en zijn werkelijke identiteit kenbaar maken aan de naaste omgeving. De verschillende stadia die hij moet doorlopen, draaien uit op een achtbaan van emoties en verwarring. Om het woord ‘vooroordeel’ niet in de mond te nemen. Toch wordt het nooit een chaos, integendeel.     

‘De naald gleed naar binnen. Dit was het begin, het lentepunt. De zon kruiste de evenaar van mijn wereld, hierna werden de dagen langer. De huisarts drukte de spuit leeg in mijn been. ‘Nu gaan we het beleven,’ zei hij.’    

De auteur hanteert een nuchtere en luchtige toon. Geen gecompliceerde taal, de vederlichte humor en zuivere ernst kruisen en vullen elkaar constant aan.  Toch is het niet allemaal uitsluitend rozengeur en maneschijn; voor sommige mensen is Thomas een curiositeit. Zeker door de ogen van mevrouw Krabbenborg, zijn directe chef op kantoor. Haar onzinnige commentaren, alsook de vooroordelen van anderen, moet de nieuwbakken man over zich heen laten gaan. Na zijn ingrijpende geslachtsverandering pakt hij de draad opnieuw op. Een nieuw uiterlijk, een andere woonst en baan. Weg uit het verwarde verleden.    

‘De psycholoog noemde dit de ‘is het een pot of is het een flikker?’-fase. Die benaming suggereerde dat mensen zich afvroegen wat ik was, maar zo ging het niet. Er waren mensen die dachten dat ik een man was en er waren mensen die dachten dat ik een vrouw was. Niemand twijfelde.’    

Jazeker, Thomas van der Meer is een transgender die gewoonweg zichzelf wil zijn. Dit maakt het krachtige, autobiografisch getinte debuut zo geloofwaardig. Schrijven is schrappen; deze regel geldt hier gelukkig voor een keer niet. Het boek lees je veel te snel uit en dit is het enige, belangrijke minpunt.    

Welkom bij de club is een hedendaagse roman, waarin de schrijver zijn lezer meesleurt in een emotioneel verhaal. Het is tevens een weergave van de lange weg die Thomas moet afleggen, vooraleer hij uiteindelijk is wie hij werkelijk wil zijn: een man in een mannelijk lichaam.    

In één van zijn columns schrijft Van der Meer:    

‘Er moet dus nog het een en ander veranderen om van de genderneutrale wc een succes te maken. Misschien kunnen we sanitaire heropvoedingskampen oprichten met een examen aan het eind. Het diploma geeft toegang tot de genderneutrale wc.’    

Helemaal raak, toch? Welkom bij de club!