Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Kukeleku als strijdkreet tegen terreur

Guy Doms 02 november 2017 Hebban Recensent

Hij schrijft zoals hij spreekt: als een waterval van woorden, gedreven, bedreven en ongeremd. De Vlaamse creatieve duizendpoot - auteur, dichter, columnist, scenarist, theaterman - Tom Lanoye (1958) giet bijzonder gul de brandende actualiteit over zijn nieuwe roman Zuivering. Een verhaal in zuivere vertelstijl, er is nauwelijks ruimte voor dialoog. Een doorgedreven purificatie bestaat uit vele lagen, op die manier is de roman eveneens opgebouwd. In zijn typisch sprankelende en wervelende Lanoyaanse taal gaat hij wel eens hilarisch te keer, om dan om te slaan in zuivere ontroering. Hij wordt ook onstuimig en meedogenloos, wanneer hij aanvoelt dat het zo hoort. Bovendien komt de schrijver maar al te graag ter zake; om het met zijn eigen woorden te zeggen: “geen bierhalgebral”.

“Misschien was ik daarom zo ondersteboven van mijn haantje. Het was tijdens die herstelperiode, die luwte van loutering, dat hij uit het niets kwam aangevlogen. Als was hij een spiegel – zo dacht ik toen nog – van mijn nieuwe zelf.”


De mooie en sierlijke Engelse haan uit het boek is geen fictie, die komt immers opdagen, op een ochtend op de binnenplaats, thuis bij de auteur.

Gideon Rottier vertelt zijn memoires. Hij heeft een spraakgebrek en lijdt aan een stevig minderwaardigheidscomplex. Beroepshalve komt hij aan de kost als medewerker van een schoonmaakbedrijf, gespecialiseerd in extreme zuivering. Zelfs de grootste puinhoop die overblijft na een terreurdaad wordt door hem opgeruimd. Youssef wordt zijn nieuwe collega, een gevluchte Syriër. Ze delen een gezamenlijke passie: poëzie en taal. De gevolgen van deze ontluikende vriendschap zullen later niet te overzien zijn. Nadat Gideon uit een brandend pand wordt gered door zijn Syrische kameraad, is het logisch dat er een tegenprestatie volgt. Voor wat hoort wat, dus trekt Youssef - en later ook zijn gezin - in bij onze verteller. België wordt een vuurhaard van aanslagen die ook niet zonder tegenreacties blijven. De angsten van Gideon leiden hem tot paranoia. Het verhaal explodeert pas volledig als Youssef plots iedereen in de steek laat…

Tom Lanoye projecteert een somber toekomstbeeld, waarin terreur en de gevolgen van terrorisme de hoge toon gaan voeren. De auteur schetst weergaloos hoe fragiel een sterveling van vlees en bloed wel is, in bijzondere situaties. Welke schade richt terreur aan bij de mensen? Een roman met een eerder beangstigende ondertoon. Het tijdsbeeld waarin het verhaal zich afspeelt wordt niet nader genoemd; het dystopische karakter van de roman is wel duidelijk. In het radioprogramma De Wereld Vandaag (op de Vlaamse zender Radio 1) zei Lanoye dat hij zelfs schrik had van dit boek… Een verhaal waarin vriendschap en verraad bij elkaar om de hoek komen gluren. Je vraagt je tijdens het lezen af wie de echte bedrieger werkelijk is. Youssef, Gideon… of allebei?

In Zuivering komt dit keer niet de aap uit de mouw, wel onze Engelse haan uit het boek. Gideon heeft eigenlijk maar één echte vriend: Hannibal, de gevleugelde die louter toevallig bij hem is terechtgekomen. Ook deze vriendschap is geen lang leven beschoren… Een explosieve roman, temperamentvol neergeschreven door een woordkunstenaar. Handig maakt hij gebruik van metaforen en – als het nodig is – bijtende en snoeiharde taal. Kukeleku als strijdkreet tegen terreur!

9

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Guy Doms

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.