Vlijmscherpe blik achter maskerade
Schuldgevoel, leven met - en het verwerken van - een jeugdtrauma, vrouwen, de liefde en erotiek. Het zijn primaire, grote thema’s die Oek de Jong (1952) deskundig verwerkt in Zwarte schuur.
Een afgrijselijk incident in zijn jeugd bepaalt nadien grotendeels Maris’ Coppoolse oeuvre als volwassen kunstschilder. Op zijn veertiende begaat hij een misdaad in Zeeland, waar hij opgroeit. Het drama speelt zich af in een zwart geteerde schuur. De gevolgen van zijn daad draagt hij met zich mee als een zware last op de schouders.
Intussen is Maris negenenvijftig; hij viert hoogtij met een grootse tentoonstelling van zijn werk in het Stedelijk Museum te Amsterdam. Met de liefde gaat het heel wat minder goed. Zijn huwelijk met Fran verkeert in moeilijk vaarwater. Wanneer een journalist van een weekblad dieper gaat graven in Maris’ verleden en zijn ontdekkingen publiceert, krijgt de buitenwereld een totaal andere kijk op de schilder.
‘Hij zag de cover, zwevend boven het scanapparaat: hijzelf in zijn atelier, zijn met verf besmeurde hemd, en dwars over de cover de woorden: MARIS COPPOOLSE LEVENSLANG.’
Langzaam hecht Maris’ levensverhaal zich vast aan de lezer. De Jong hanteert een lichte en zuivere manier van schrijven; daarom is het een echte zaligheid het boek te mogen verslinden. Dit staat evenwel in schril contrast met de complexiteit van de personages. Het duurt even vooraleer je grip op hen krijgt. Zo zijn er de vrouwenfiguren die rond de protagonist draaien; ze zijn verspreid over verschillende stadia in zijn leven. Moeder is een keiharde, landelijke dame, die geen geweld uit de weg gaat tegenover haar zoon. Ze vernedert hem zelfs. Nooit lukt het hem een stabiele relatie op te bouwen met het andere geslacht. De psychische, blijvende wond diep in zijn binnenste, maakt dit onmogelijk.
‘Het glas versplinterde en drong in zijn voorhoofd. Hij zakte in elkaar op de betonvloer en in de verte, aan de rand van zijn bewustzijn, hoorde hij de jongens over de sluis klossen en hun brommers starten.’
Knap hoe de auteur Maris stapsgewijs uitdiept. Via de dames die een aanzienlijke rol spelen, kun je uiteindelijk een beeld vormen van de kunstenaar. Zodra de eerste rook om zijn hoofd is verdwenen, keer je terug naar het Zeeland van toen hij jong was. De schuchtere jongen maakt kennis met het vrouwelijk schoon. Met desastreuze gevolgen; toch komt Maris ermee weg. Tot finaal toch de bom barst.
Dit alles houdt Oek de Jong strak onder controle; het intelligent uitgetekende verhaal ontspoort - of verveelt – geen seconde. Zwarte schuur is een overtuigende roman, die een vlijmscherpe blik werpt achter de maskerade.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Guy Doms
Gesponsord
Aan het lot kun je niet ontsnappen ... of wel?
Intermezzo is een prachtige roman over broers en geliefden, van dé literaire stem uit Ierland.
Door de late middeleeuwen letterlijk aan te raken blaast Van Loo ons verre verleden meer dan ooit nieuw leven in.
Een ode aan de Hollandse keuken en de smaak van thuis.
Meer dan 200 recepten voor de kerstdagen.
Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Het leukste cadeau voor iedereen: lol verzekerd!
Toine Heijmans neemt zijn lezers mee naar de uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis.
Een roman over iemand die floreert als onderzoeker, maar zich het comfortabelst voelt als ze zelf in de schaduw blijft
In Lijtje deelt Harmen van Straaten ontroerende, grappige en herkenbare verhalen over zijn dementerende moeder.
De schitterende beelden en poëtische teksten vertellen het verhaal van een bijzondere vriendschap, tussen het meisje en de drie dieren.
Een magisch coming-of-age-verhaal over een jongen die zijn eerste weekend zonder zijn ouders doorbrengt. . . en een leeuw die op hem komt passen.
Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Deze nieuwe fase kan er een zijn van vreugde, vervulling en verdieping.
De Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
De auteur van Het meisje in de trein is terug! Ligt de waarheid op het eiland begraven?
Kenia, 1926. De jonge Ivy staat voor grote uitdagingen. Ondertussen is Ranjana, een jonge Indiase vrouw, op de vlucht.
Een nieuwe, inclusieve geschiedenis van het vroegst bewoonde continent van de wereld.
Een prachtig overzicht van de liefdespoëzie, van de vroege middeleeuwen tot nu
Hoe kunnen we ons een weg banen door dit alles?
Drie jaar geleden overleed haar beste vriendin, en sindsdien staat Erins leven stil.
Kenia, 1910. Als de jonge Ivory meereist met haar vader op safari, wordt ze onmiddellijk verliefd op het land en de natuur
