Als een fotoalbum
Uit het Zuiden (2019), verschenen bij De Geus, is de debuutroman van actrice en regisseur Carine Crutzen (1961) waarin ze haar jeugdherinneringen en de laatste levensfase van haar ouders beschrijft. Carine Crutzen komt uit het zuiden van het land – vandaar de titel - maar woont er niet meer. Na de dood van haar ouders heeft ze er niets meer te zoeken. Door dat afgesneden zijn van haar wortels voelde ze de behoefte om met haar autobiografische roman haar thuisland, haar jeugd, weer tot leven te brengen.
In heel korte hoofdstukken van steeds ongeveer twee pagina’s beschrijft ze scenes uit haar jeugd, flarden herinneringen. Logeren bij een grootmoeder die de was doet in een ketel met een ding dat ronddraait, een kind dat bang is in het donker, een moeder die boos wordt en zegt dat ze zich niet moet aanstellen en haar dreigement met slaag waarmaakt door haar met een kleermaker op de billen te slaan, een moeder die op bed ligt als ze van school thuiskomt, een oudere broer die een dikke vette spin in haar bed legt, een buurmeisje dat haar in vertrouwen neemt en vertelt dat haar vader bij haar in bed komt – een probleem dat wordt opgelost met een gesprek van haar ouders met de man –, een stiekeme verliefdheid, zingen in een band, studeren, wonen op kamers, angstaanvallen, het zelf moeder worden, ouders die aftakelen, een oude zieke vader die, nadat ze in een sneeuwlandschap de greppel in zijn gereden, alleen via het autoraam is te bevrijden.
Het is alsof je een fotoalbum doorbladert en iedere foto even tot leven komt. Haar vroege jeugd komt in korte schetsen tot leven, zoals wanneer ze beschrijft hoe ze van school thuiskomt, haar moeder is aan het koken en zij klimt op de schoot van haar vader om te lezen in een boekje over de avonturen van een hond en kat. Een klein verhaal zonder climax, maar je ziet het huiselijke tafereel zo voor je. Het verhaal heeft een fragmentarische opbouw en de stijl is beeldend. Het mozaïek aan al die korte beschrijvingen vormen samen het verhaal van een heel leven. Je leeft mee en voelt de tragiek van ouders die je ontglippen aan het eind van hun leven. Je voelt dat opgroeien moeilijk is en volwassen worden een worsteling. Het leest licht en luchtig en het voelt herkenbaar. De kracht van het boek is tevens zijn zwakte. Het is een lief boek en dat is ook wat je erop tegen zou kunnen hebben. Het schuurt nergens en het blijft aan de oppervlakte.
Op de voorflap van het boek staat vermeld dat het de herinneringen zijn van iemand die koste wat het kost een goede dochter wilde zijn en dat proef je er ook doorheen. Ook na de dood van haar ouders wil ze het goed doen. Je gelooft in haar oprechtheid, maar je vraagt je af of ze er misschien nog net niet bij kan, de diepere lagen van haar familieverleden, van het onderbewuste die mogelijk haar angstaanvallen in haar studententijd zouden kunnen verklaren. Durft ze er niet aan of heeft ze de scherpe randjes glad gepoetst? Heeft de schrijver zich verzoend met haar verleden of heeft ze het geromantiseerd? Het zou allebei kunnen en misschien doet het er ook niet toe. Misschien is het genoeg om steeds een bladzijde om te slaan met een glimlach en mildheid over een leven zoals vele levens, met soms liefde en gemis.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Hamide Dogan
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
