KLEINE TELEURSTELLING NA EERDERE TOPPER

Omdat ik het eerste boek dat ik ooit van Robert Seethaler las zo geweldig vond (zie mijn recensie van ‘De Weense sigarenboer’) ben ik direct nadat ik het uit had naar de boekwinkel gegaan om zijn nieuwste roman aan te schaffen.

‘Het café zonder naam’ verscheen in 2023 en vertelt het verhaal van Robert Simon die begin jaren zestig van de vorige eeuw de kost verdient met op de markt in Wenen. In de nazomer van 1966 besluit hij het roer om te gooien en opent zijn eigen café. Zijn klantenkring bestaat vooral uit mensen uit de buurt en marktlui. Als de zaken eenmaal goed lopen treedt serveerster Mila bij hem in dienst. Haar lotgevallen in haar verhouding met vechtersbaas René vormen een aparte verhaallijn.

In een prachtige stijl met mooie zinnen brengt Seethaler de ontwikkelingen van het café, uitbater Robert, serveerster Mila en de bezoekers tot leven. Het gaat over verlangen, onverwacht geluk, verlies en intens verdriet. Het boek bestrijkt een periode van tienjaar, van de nazomer in 1966 tot september 1976. Daarbij zitten er soms forse tijdsprongen in het verhaal. Seethaler beschrijft hoe de stad de naoorlogse lethargie van zich afschudt en ook Roberts leven voorgoed verandert. Er komen nieuwe gebouwen, de oude vertrouwde markt en ambachtelijke slager die zijn buurman is krijgen concurrentie van supermarkten. Het verkeer wordt intensiever. Tegelijk valt daarbij één ding op. Nergens in het boek is een spoor te bekennen van de heftige ontwikkelingen in de samenleving zoals we die in Nederland gekend hebben met hippies, provo’s, Beatlemania en Vietnamdemonstraties. Nu was ik eind jaren zestig ook regelmatig in Wenen en kan me nog levendig herinneren hoeveel gezapiger de atmosfeer daar was in vergelijking met de hectiek in ons land. Wat dat betreft geeft Seethaler een mooi tijdsbeeld van een periode die hij zelf alleen als kind heeft meegemaakt, want hij is pas in 1966 geboren.

Vertaalster Liesbeth van Nes is er in haar vertaling in geslaagd om Germanismen te en typisch Oostenrijkse zinsopbouw te vermijden. Je krijgt geen enkel moment de indruk dat je een vertaling aan het lezen bent. Dat is een compliment waard.

Op de achterflap staat dat Seethaler met een veelheid aan bijzondere personages zijn unieke kijk op het leven laat zien. Aan de ene kant zit daarin de kracht van dit boek, aan de andere kant ook de zwakte. Soms duiken figuren op die verder geen wezenlijke rol spelen of die alleen tot fraaie volzinnen en diepere gedachten leiden, maar niets aan het verhaal toevoegen. Het zijn zijpaden die af en toe zelfs als een storende onderbreking van het verhaal overkomen. Dat verhaal zelf kabbelt maar voort met af en toe een hoogte- en een dieptepunt. De veranderingen die zich in Wenen voltrekken overkomen de personen in het boek, zonder dat er echt sprake is van schokkende gebeurtenissen. Nergens de achtergrond van die veranderingen duidelijk gemaakt. Zo ga je door tien jaar van een mensenleven door zonder dat op enig moment duidelijk is wat het doel daarvan, waar die hoofdpersoon naartoe wil of wat er van die hoofdpersoon zal worden. Daarom was dit verder uitmuntend geschreven boek voor mij een kleine teleurstelling. Het mist een spanningsboog, iets wat zijn andere boek wel had.