Dienstplicht en homoseksualiteit

In 1973 verscheen de eerste druk van dit boek. Het behoort daarmee tot een van de eerste romans van Maarten 't Hart. Ik las het pas in 1990 (de tiende druk). Dat is ook al weer 25 jaar geleden. De hoofdpersoon - Ammer Stol - zit als dienstplichtige in militaire dienst. Het is de tijd van de kadaverdiscipline met het Handboek Soldaat als leidraad. De hoofdpersoon worstelt met zijn homoseksuele gevoelens.


Op de omslag wordt het boek omschreven als een ethologische thriller. Een situatie die Maarten 't Hart als bioloog heeft bestudeerd onder ratten: agressie en seksualiteit in streng hiërarchisch levende groepen. In dit geval gaat het om mensen in het leger. De hoofdpersoon wordt verliefd op zijn dienstmaat Arthur. Dat is problematisch begin jaren zeventig, waarin men - ondanks de roerige sixties - toch nog zeer behoudend is als het over homoseksualiteit gaat. We kijgen een goed beeld van het militaire leven in die tijd, waar vernederingen een onderdeel zijn van het uitoefenen van macht. Tijdens een schietoefening schiet Ammer Stol per ongeluk Arthur dood. Hij wordt beschuldigd en veroordeeld voor moord. Jaloezie voor een niet beantwoordde liefde zou het motief zijn. Hij weet te ontsnappen en doet jaren later zijn verhaal aan de bioloog Maarten. Een boeiend boek dat de spanning er in weet te houden.