Lezersrecensie
Tirza - Arnon Grunberg
Tirza is een roman geschreven door Arnon Grunberg in 2006. Het verhaal gaat over een vader, Jörgen Hofmeester, en zijn leven en obsessieve liefde voor zijn dochter Tirza, “de zonnekoningin”.
Jörgen heeft geen werk meer, zijn echtgenote heeft hem verlaten en zijn dochter die alles voor hem betekend is geslaagd en staat op het punt om een lange reis door Afrika te maken met haar nieuwe vriend. Hofmeester wordt langzamerhand onnodig voor iedereen in zijn wereld.
Als Hofmeester dan eindelijk Tirza’s nieuwe vriend Choukri ontmoet op het eindexamenfeest van zijn dochter, doet hij hem sterk denken aan de 9/11 terrorist Mohammed Atta. Hofmeester haat Choukri gelijk.
Wanneer de tijd is aangebroken voor Tirza en Choukri om naar Afrika te gaan, staat Hofmeester er op dat ze met z’n alle nog een paar nachten in het huis van zijn overleden ouders gaan slapen, voor dat hij ze naar het vliegveld in Frankfurt brengt.
Op een van die dagen betrapt Hofmeester Tirza en Choukri terwijl ze seks hebben op de keukentafel. Als lezer kom je er pas aan het eind van het boek achter dat Hofmeester uit woede zijn dochter doodslaat met een pook en Choukri “snoeit” met een oude kettingzaag. Hij begraaft hun lichamen in de achtertuin. Maar jij als lezer en Hofmeester zijn eigen gedachtes worden door Hofmeester om de tuin geleid en het lijkt alsof dit helemaal niet is gebeurd, Hofmeester heeft ze volgens hem gewoon afgezet bij het vliegveld.
Als hij later niks van Tirza hoort (want ze ligt natuurlijk in de achtertuin van zijn ouders), begint hij bezorgd te raken en vliegt hij naar Namibië, het eerste land waar Tirza naar toe zou gaan in Afrika. Met een foto van Tirza op zak reist hij steeds dieper Namibië in, maar niemand heeft ook maar een spoor van Tirza gezien. Zijn zonnekoningin is spoorloos.
Terwijl hij door Namibië trekt ontmoet hij een klein meisje, Kaisa, die hem steeds maar blijft volgen. Hofmeester vertelt haar zijn verhaal en noemt haar soms Tirza.
Als de twee bij de woestijn aankomen wilt Hofmeester verdwijnen in het zand, en nooit meer terug te hoeven keren, maar Kaisa laat hem niet los.
Hofmeester wordt gebeld, en er wordt hem verteld dat het lichaam van zijn dochter samen met die van haar vriend zijn gevonden in zijn ouders achtertuin. Hij moet terug naar Nederland waar zijn echtgenote en de pers hem te wachten staan.
Ik was erg onder de indruk van deze roman toen ik hem uit had gelezen. Het plot is een plot zoals ik deze nog nooit heb gezien, enorm origineel en heel pakkend. Hoe Hofmeester de lezer en zonder het door te hebben ook nog zichzelf totaal misleid is geweldig gedaan door Grunberg. Het is meeslepend omdat je heel geleidelijk door krijgt dat er veel mis is met Hofmeester zijn gedachten en daden en dat het mentaal gezien helemaal niet goed gaat met hem. Zo heeft hij seks met een vriendinnetje van Tirza in een schuur, zwaait hij onbekende mensen uit op Schiphol om zo het feit dat hij geen werk meer heeft te verbergen en wilt uiteindelijk “verdwijnen” in de woestijn van Namibië.
Het verhaal heeft ook een goed doorlopende snelheid, dus het boek gaat niet vervelen. Wel vond ik het een erg somber boek, met weinig humor waardoor het soms erg benauwd voelde tijdens het lezen. Hofmeester begrijp anderen hun gevoelens en zijn eigen niet, hij wilt eigenlijk helemaal niet bestaan. Het geeft je op sommige stukken een gevoel van walging en afkeer. Dit zie ik totaal niet als iets negatiefs, maar juist als iets bijzonders, als een schrijver deze gevoelens bij iemand naar boven kan halen alleen door wat hij of zij op papier schrijft.
Tirza is zeker een aanrader als je iets totaal geks en anders wilt lezen. Het sleept je volkomen mee en je blijft Hofmeester maar niet helemaal begrijpen wat het zo intrigerend en zelfs spannend maakt.
Jörgen heeft geen werk meer, zijn echtgenote heeft hem verlaten en zijn dochter die alles voor hem betekend is geslaagd en staat op het punt om een lange reis door Afrika te maken met haar nieuwe vriend. Hofmeester wordt langzamerhand onnodig voor iedereen in zijn wereld.
Als Hofmeester dan eindelijk Tirza’s nieuwe vriend Choukri ontmoet op het eindexamenfeest van zijn dochter, doet hij hem sterk denken aan de 9/11 terrorist Mohammed Atta. Hofmeester haat Choukri gelijk.
Wanneer de tijd is aangebroken voor Tirza en Choukri om naar Afrika te gaan, staat Hofmeester er op dat ze met z’n alle nog een paar nachten in het huis van zijn overleden ouders gaan slapen, voor dat hij ze naar het vliegveld in Frankfurt brengt.
Op een van die dagen betrapt Hofmeester Tirza en Choukri terwijl ze seks hebben op de keukentafel. Als lezer kom je er pas aan het eind van het boek achter dat Hofmeester uit woede zijn dochter doodslaat met een pook en Choukri “snoeit” met een oude kettingzaag. Hij begraaft hun lichamen in de achtertuin. Maar jij als lezer en Hofmeester zijn eigen gedachtes worden door Hofmeester om de tuin geleid en het lijkt alsof dit helemaal niet is gebeurd, Hofmeester heeft ze volgens hem gewoon afgezet bij het vliegveld.
Als hij later niks van Tirza hoort (want ze ligt natuurlijk in de achtertuin van zijn ouders), begint hij bezorgd te raken en vliegt hij naar Namibië, het eerste land waar Tirza naar toe zou gaan in Afrika. Met een foto van Tirza op zak reist hij steeds dieper Namibië in, maar niemand heeft ook maar een spoor van Tirza gezien. Zijn zonnekoningin is spoorloos.
Terwijl hij door Namibië trekt ontmoet hij een klein meisje, Kaisa, die hem steeds maar blijft volgen. Hofmeester vertelt haar zijn verhaal en noemt haar soms Tirza.
Als de twee bij de woestijn aankomen wilt Hofmeester verdwijnen in het zand, en nooit meer terug te hoeven keren, maar Kaisa laat hem niet los.
Hofmeester wordt gebeld, en er wordt hem verteld dat het lichaam van zijn dochter samen met die van haar vriend zijn gevonden in zijn ouders achtertuin. Hij moet terug naar Nederland waar zijn echtgenote en de pers hem te wachten staan.
Ik was erg onder de indruk van deze roman toen ik hem uit had gelezen. Het plot is een plot zoals ik deze nog nooit heb gezien, enorm origineel en heel pakkend. Hoe Hofmeester de lezer en zonder het door te hebben ook nog zichzelf totaal misleid is geweldig gedaan door Grunberg. Het is meeslepend omdat je heel geleidelijk door krijgt dat er veel mis is met Hofmeester zijn gedachten en daden en dat het mentaal gezien helemaal niet goed gaat met hem. Zo heeft hij seks met een vriendinnetje van Tirza in een schuur, zwaait hij onbekende mensen uit op Schiphol om zo het feit dat hij geen werk meer heeft te verbergen en wilt uiteindelijk “verdwijnen” in de woestijn van Namibië.
Het verhaal heeft ook een goed doorlopende snelheid, dus het boek gaat niet vervelen. Wel vond ik het een erg somber boek, met weinig humor waardoor het soms erg benauwd voelde tijdens het lezen. Hofmeester begrijp anderen hun gevoelens en zijn eigen niet, hij wilt eigenlijk helemaal niet bestaan. Het geeft je op sommige stukken een gevoel van walging en afkeer. Dit zie ik totaal niet als iets negatiefs, maar juist als iets bijzonders, als een schrijver deze gevoelens bij iemand naar boven kan halen alleen door wat hij of zij op papier schrijft.
Tirza is zeker een aanrader als je iets totaal geks en anders wilt lezen. Het sleept je volkomen mee en je blijft Hofmeester maar niet helemaal begrijpen wat het zo intrigerend en zelfs spannend maakt.
1
Reageer op deze recensie