Geen zoetsappig kostuumdrama
"De trein naar Mestopes. Ik vertrek vanaf een verlaten perron en vermoed dat ik misschien wel de enige reiziger aan boord ben."
In de eerste zin van Lyssa, de debuutroman van Tom Hofland (1990) gaat het al over het eerste thema van dit bijzondere boek: eenzaamheid. Hoofdpersoon Gaspar Szabó, een jonge officier, gaat in 1877 met zomerverlof naar Mestopes, een fictieve stad. Halverwege zijn studie taalkunde moet hij zijn dienstplicht vervullen. Het leger heeft hem nooit aangetrokken; het eerste jaar voelde hij zich er wanhopig misplaatst.
Dat het boek zich in vroeger tijden afspeelt, blijkt al snel. Op de omslag van het boek staat allereerst al een schilderij van Perugini, met een welgestelde knappe dame die dromerig in de verte staart. Gaspar beschrijft verder in het eerste hoofdstuk dat hij zich bij het bewaken van de grens te paard voortbeweegt en zijn huisvesting wordt beschreven als naar moderne maatstaven zeer primitief. Ten slotte zijn de drieëndertig hoofdstukken genummerd met Romeinse cijfers, hetgeen ook wel past bij de historiciteit van het boek. De hele setting van het boek is direct al origineel. Dat het hier gaat om een debuut maakt het extra bijzonder.
Gaspar blijkt overigens toch niet de enige reiziger te zijn in de trein; de jonge en mooie Lyssa Boktani blijkt ook in Mestopes uit te stappen. Gaspar is geïntrigeerd door haar knappe verschijning en ontdekt tot zijn verbazing dat de jonge Lyssa al gehuwd is. Viktor Boktani, de mysterieuze echtgenoot van Lyssa, blijft aanvankelijk buiten beeld voor Gaspar, alhoewel hij wel de bijzonderste verhalen hoort over deze raadselachtige man. Lyssa introduceert Gaspar in de kringen van de Russische elite, waar hij zich, tot zijn eigen grote verbazing, thuis voelt. De hoofse liefde die hij voelt voor Lyssa ontwikkelt zich gaandeweg het verhaal tot een romance. Wanneer Gaspar uiteindelijk Viktor ontmoet, ontstaat er tussen beide mannen ook een bijzondere vriendschap. Angstvallig probeert Gaspar echter de vriendschap tussen hem en Lyssa geheim te houden voor Viktor.
"Ik denk aan de woorden van Viktor: soms moet een waarheid verzwegen worden om groter leed te voorkomen. Ik zal het geheim met mij meenemen in het graf: hij zal het nooit weten, en ik zal mij vanaf heden onberispelijk gedragen."
Naast liefde en vriendschap is ook de dood een thema dat op verschillende manieren in het boek een rol speelt. De stad Mestopes wordt bijvoorbeeld geteisterd door een afschuwelijke ziekte.
"Er bestaat een vermoeden dat onze ondankbare drenkeling niet zozeer onbeleefd was, maar simpelweg leed aan die vreselijke ziekte die van een man dikwijls een beest maakt en alle beschaving die wij zo hoog in het vaandel hebben met gegrom en gekwijl tot stof vertrapt. Zagen wij niet allen het schuim dat om zijn lippen vormde, en voelde ik niet zijn in razernij ontvlamde lichaam alsof hij op een bed van schorpioenen lag?"
Lyssa lijkt in veel opzichten op een Russische klassieker. De thematiek is aanwezig en er is ook een bepaalde traagheid in het verhaal en in de stijl die je doet denken aan bijvoorbeeld Anna Karenina. Voor liefhebbers daarvan is dit boek een aanrader, alhoewel er met name in het middelste deel van het boek wel erg weinig gebeurt, vooral wanneer je het vergelijkt met de eerste en de laatste hoofdstukken, waarin de gebeurtenissen elkaar in een hoger tempo opvolgen. Meer rustmomenten aan het begin en het eind van het boek en een wat zwaarder aangezette archaïsche stijl zouden het boek meer in balans brengen. Verwacht wanneer je Lyssa leest geen zoetsappig kostuumdrama; het boek verloopt geheel in stijl met de romans van de Grote Russen. Hofland is kortom een auteur om te blijven volgen.
"Ik ben deze zomer een bramenstruik in gelopen en met elke stap die ik zette om mijzelf te bevrijden sneden de doorns dieper in mijn huid."
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Helena van D
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
