Wat doe je als het meest onwaarschijnlijke is gebeurd?

Hoe beschrijf je het ultieme horror scenario, de dood van je kinderen, zonder te vervallen in clichés? Hoe vermijd je gemeenplaatsen, wanneer je het ergste wat je als ouder kan overkomen vertelt via een boek? Het lijkt een onmogelijkheid, maar Suzan Hilhorst is daarin geslaagd.

In haar indrukwekkende debuut Sara en Liv beschrijft Hilhorst, verslaggever en programmamaker, de korte levens van haar dochters; het verhaal is een autobiografisch eerbetoon aan die twee kleine meisjes, die maar zo kort hebben mogen zijn. Bijzonder is, dat het boek afwisselend wordt verteld vanuit het perspectief van dat van de moeder en dat van baby Sara.

"Bewonderend keek ik hoe de tranen uit mijn moeders ogen stroomden, ze leken rivieren onderweg naar iets groters. Ze liet ze gaan, veegde ze niet weg, bang om ook maar een seconde van ons contact te missen."

De blijdschap bij de ik-figuur en haar echtgenoot Jens - een paar jaar na de geboorte van zoon Nils krijgen ze een dochter, Sara; een koningspaar dus - slaat om in wanhoop en onmacht, wanneer ze met een plotseling doodzieke baby in het ziekenhuis belanden. Zonder ergens te vervallen in sentimenteel taalgebruik combineert Hilhorst klinische feiten met liefdevolle en verstilde beschrijvingen van een kwetsbaar klein meisje en de hoop en wanhoop van haar ouders.

"Hoop is er in verschillende vormen. Zo is er de lacherige, lichte vorm, die door een kamer vol mensen sprankelt als bron van een goed gesprek. Dit soort hoop gaat vaak samen met een naïef soort fantasie waarin je eindeloos kunt verdwalen, rondzwemmen en wegdromen."

Sara overlijdt en het gezin moet verder. Na een aantal maanden volgt een nieuwe zwangerschap en wordt Liv geboren. Ook zij overlijdt kort na haar geboorte. Het verdriet is rauw en alom tegenwoordig.

"We geloofden niet meer automatisch in een goede afloop. De hoop had ons verraden, door ons vertrouwen te winnen en het vervolgens schaamteloos te schenden. En waarom ook niet, hij hoefde zich niet aan ons te verantwoorden. Wij hadden zelf onze kwetsbaarheid in zijn schoot geworpen en moesten daar nu mee leren leven."

Sara en Liv is een boek over hoop en wanhoop. Ook al weet je als lezer de afloop, toch blijf je geboeid. Hoe kun je omgaan met zo’n enorm verlies, wat blijft er nog voor je over en hoe ga je verder? Het zijn vragen waarop eigenlijk geen antwoord bestaat, maar in dit boek kun je ze vinden; het gaat uiteindelijk om hoop en om liefde.

"Wat doe je als het meest onwaarschijnlijke is gebeurd? Wat zeg je vervolgens tegen de hand die je vasthoudt? Hoe omhels je je geliefde als zijn pijn zo groot is, dat je hem zelf niet meer kunt zien. Je gaat op zoek naar het laatste restje hoop. Hoop.

Dus dit is waarom we geboren worden, dacht ik. Deze liefde. Al die tijd was dit waar het om ging."

Sara en Liv is een boek vol contrasten, dat verbijstert en ontroert, een boek dat tegelijkertijd beeldschoon en peilloos zwart is. Een boek dat je alleen weglegt omdat het verdriet je soms als lezer te veel wordt, maar dat je vervolgens ook snel weer pakt omdat het zo prachtig geschreven is.