Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Een ontwrichtende derde

Helena van D 08 mei 2018

Saul Banner, de hoofdpersoon van Veldheer Banner, het tiende boek van Marie Kessels (1954), maakt voor zijn dates zelfportretten in de sfeer van Napoleon, maar dan met een vergiet op zijn hoofd, om de dames zijn strijd tegen Parkinson uit te leggen.

“Tastend strekte hij een arm uit naar de roestvrijstalen vergiet met drie appels erin op de magnetron achter hem. Ik sprong op om hem de vergiet in de handen te drukken, en hij poseerde voor me als de veldheer, nu ook nog met een masker op. ‘Je hebt wel werk gemaakt van dat daten,’ zei ik. ‘Veldheer Banner.’”


Saul is nog geen vijftig wanneer de diagnose Parkinson bij hem gesteld wordt. Hij werkt als universitair docent en heeft op een dag in het diepste geheim een appartement gekocht en is er in een roes gaan wonen, omdat hij het bij zijn bedillerige vrouw en onbegripvolle dochters en in het dorp waar hij woonde niet langer uithield.

“De nog maar net gediagnosticeerde patiënten op de kennismakingsdag van de Parkinson Vereniging (…) hadden één ding gemeen: ze voelden zich bedrogen door het leven, dat ze zich heel anders hadden voorgesteld. En hun partners voelden zich ook bedrogen, precies als de vrouw van Saul, nu ze tegen hun zin waren gebombardeerd tot ‘mantelzorger’.”


Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van een goede vriendin van Saul, Dana Stromberg. Zij is fotografe en ontmoet Saul regelmatig in zijn appartement. Daar maakt ze zijn Parkinson met hem mee als zijn vriendin en steeds vaker ook als steun en toeverlaat.

Minutieus wordt in Veldheer Banner het grillige ziektebeeld van Parkinson beschreven. Saul kan zijn werk niet meer doen vanwege "povere mimiek, wegzakkende concentratie, moeite om de draad van zijn verhaal vast te houden en nervositeit en stress door de starende blikken van de studenten". Alhoewel hij er moeite mee heeft om zijn ziekte als excuus te gebruiken, weet hij zelf maar al te goed wat hem verder nog te wachten kan staan, omdat hij zich uitgebreid heeft ingelezen in de beschikbare medische literatuur. Met name in het tweede deel van het boek (Wij gewaardeerde proefkonijnen) wordt daar uitgebreid bij stilgestaan. Bij monde van Saul en Dana blijkt in dat deel met name de ongelofelijke belezenheid van Kessels. Voor lezers die vooral geïnteresseerd zijn in het verdere verloop van het verhaal is het zaak het tweede deel met het nodige geduld te lezen.

De voortdurende strijd met zijn lichaam dat niet meewerkt, het continu afhankelijk zijn van zijn medicatie die soms zorgt voor kortdurende psychoses, het verlies van zijn onafhankelijkheid en soms simpelweg van de woorden die hij wilde gaan zeggen, Marie Kessels beschrijft alles met een bewonderenswaardige en tegelijkertijd beschouwende nauwgezetheid. Het laatste deel van het boek heet tegenstrijdig genoeg Bloei. Het is het meest intieme deel van het boek en beschrijft op tedere wijze hoe Saul en Dana hun seksualiteit beleven en hoe Saul geleidelijk aan toch steeds meer van zijn onafhankelijkheid moet inleveren en als veldheer de strijd toch moet verliezen.

Veldheer Banner is een boek dat ongetwijfeld tot meer kennis en begrip van de akelige ziekte die Parkinson is zou kunnen bijdragen, echter deze constatering alleen zou geen recht doen aan het boek, dat Marie Kessels zelf beschouwt als haar levenswerk. De manier waarop zij de vriendschap tussen Saul en Dana beschrijft, de gesprekken die zij met elkaar voeren en vooral de manier waarop de ziekte daar "hoe dan ook altijd als rustverstorende en ontwrichtende ‘derde'’’ bij aanwezig is, tonen aan dat Kessels een literaire prestatie van formaat heeft geleverd. Alle zijpaden die los van de verhaallijn bewandeld worden leiden alleen maar naar meer stof tot nadenken voor de lezer en naar een gevoel van diepe bewondering voor de auteur die het boek zo ontroerend prachtig heeft geschreven.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Helena van D

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.