Overwoekerd door het leven
Een boek waarover al veel stof is opgewaaid, nog voordat het verschenen was. En eigenlijk is dat niet meer dan gepast bij een boek waarin enorme èchte stofwolken opwaaien wanneer de hoofdpersoon voor het eerst sinds jaren haar ouderlijk huis, het huis waar haar broer tot zijn dood heeft gewoond, weer betreedt:
“Dat stof tenslotte aangroeit tot een ijzige witte laag die alles lijkt te verschralen is voor mij een complete openbaring. Het doet denken aan rijp op winterse velden en heeft zelfs iets moois. Wat ook mooi is zijn de zonnestralen waarin al die fijne stofjes ronddansen of hun leven (ja, leven) ervan afhangt."
In Harnas van Hansaplast beschrijft Charlotte Mutsaers (1942) de periode na het overlijden van haar jongere broer Barend. Barend was een eenzame man, die een teruggetrokken bestaan leidde in het ouderlijk huis waar ik-figuur Charlotte en haar zus (die A. genoemd wordt) ook hun jeugd hebben doorgebracht. Hij is op eenenvijftigjarige leeftijd dood aangetroffen in zijn bed, met ontbloot onderlichaam en omringd door porno. Hoe excentriek hij was, ontdekken Charlotte en A. pas echt na zijn dood. Het contact met Barend vond namelijk al jarenlang via de telefoon plaats; de zussen zijn vanwege het grillige gedrag van Barend al lang niet meer in het huis geweest, dat sinds het overlijden van de ouders van Charlotte en A. niet meer schoongemaakt of opgeruimd blijkt te zijn. Behalve dat hij nooit zijn kleren waste of het huis poetste, blijkt Barend ook een enorme hoarder geweest te zijn. Daarnaast was hij ook een gepassioneerd verzamelaar van met name pornografie en stripverhalen. Charlotte en A. moeten het tjokvolle huis na de dood van hun broer binnen twee maanden leegruimen, omdat de eigenaar die het huis aan hun broer verhuurde dat eist.
Een schier onmogelijke opgave, omdat de zussen aanvankelijk alle voorwerpen zelf door hun handen willen laten gaan, alvorens ze beslissen wat er mee moet gebeuren. En daar openbaart zich het schrijverstalent van Mutsaers: op een associatieve manier beschrijft zij aan de hand van al die voorwerpen herinneringen aan haar broer en aan haar eigen jeugd, zonder dat het verhaal ooit onsamenhangend dreigt te worden. De voorkeur die ze daarbij aan de dag legt voor lange en volledige reeksen voegen humor toe aan het trieste gegeven dat ten grondslag ligt aan deze roman. Dat de rode emaillen broodtrommel die Charlotte onder haar hoede neemt boordevol blijkt te zitten met handgeschreven briefjes van Barend en dat diezelfde broodtrommel met een dik touw dichtgebonden was, kan nauwelijks toevallig zijn. Datzelfde geldt voor het geschreven woord dat zich bevindt in de boekenkist, waarover de vader van Charlotte gezegd had dat Hugo de Groot erin uit Loevestein ontsnapt was. Het deksel ervan blijkt bijna te zwaar om op te tillen en ook in die kist bevinden zich, behalve veel pornografisch materiaal, ook weer talloze handgeschreven briefjes van Barend, waaruit zijn eenzaamheid blijkt.
Naarmate de talrijke kamers door de zussen verder leeggeruimd worden, wordt ook het leven van Barend alsmede zijn jeugd en die van zijn zussen geleidelijk aan ontrafeld. Mutsaers maakt daarbij graag gebruik van allerlei verwijzingen naar bijbelverhalen en literaire werken om haar punt te maken, waardoor er een prachtige gelaagdheid in het boek ontstaat. Wie was de tandeloze ridder, wiens harnas waar hij als kind zo graag mee speelde is vervangen door een harnas van Hansaplast? Welke invloed hebben zijn ouders, zijn zussen en zijn omgeving op hem gehad? Daarmee wordt het boek zoveel meer dan een eerbetoon aan een overleden broer; het is een universele zoektocht naar wie wij werkelijk zijn. Want:
“Ook besef ik maar al te goed dat mijzelf onder minder gunstige omstandigheden en met iets meer pech hetzelfde lot ten deel had kunnen vallen. De ongerustheid dat het leven over me heen kan groeien, dat ik meer wil dan ik aankan en overwoekerd raak, is er eigenlijk altijd."
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Helena van D
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
