Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Intens en compact

Helena van D 18 juli 2017

‘Waarom ik?’ vraagt de patiënt van de Duitse arts Martin Montag zich af wanneer hij de de diagnose kanker te horen krijgt. Het is een vraag die universeel is en die alle personen in deze roman zich met recht zouden mogen stellen. Zonder uitzondering hebben ze dingen meegemaakt waarvan je je als mens zou kunnen afvragen: waarom ik?

Steinunn Sigurðardóttir (1950) is een IJslandse schrijfster, die ooit begonnen is met het  schrijven van gedichten. Dat merk je aan haar stijl; behalve dat die heel mooi is om te lezen, is er heel veel ruimte voor interpretatie door de lezer zelf. Sigurðardóttir serveert geen hapklare brokken, de lezer mag bij haar zelf ook aan het werk. Jojo is prachtig vertaald door Marcel Otten.

In Jojo maken we, behalve dus met de succesvolle Duitse arts Martin Montag, kennis met de Franse clochard Martin Martinetti. Op het eerste gezicht hebben de twee mannen weinig met elkaar gemeen, behalve hun voornamen dan. Montag is de behandelend arts van Martinetti. Op de één of andere manier wordt hij aangetrokken tot zijn Franse naamgenoot, die weinig boodschap lijkt te hebben aan allerlei sociale conventies. Al gedurende het behandeltraject spant Montag zich voor deze patiënt nog meer in dan hij normaal al doet voor zijn patiënten. De vriendschap die gedurende het hele proces tussen beide mannen ontstaat is bijzonder; ze delen steeds meer met elkaar en blijken ondanks oppervlakkige verschillen zoals het eten van muesli of baguettes juist verrassend veel gemeenschappelijk te hebben. Zoveel zelfs, dat je je als lezer gaat afvragen of we hier met een alter ego te maken hebben. Ook nadat het behandeltraject van Martinetti succesvol is afgerond, blijft de vriendschap tussen de twee Martins bestaan.

Op een dag krijgt Montag een patiënt, bij wie hij een tumor vindt in de vorm van een jojo. De patiënt zelf doet hem ook aan iemand denken. Bij het zien van de röntgenfoto moet Montag denken aan het zinnetje ‘Ik liep vanuit school naar huis’. Vanaf dat moment zorgt een herinnering aan een zorgvuldig weggestopt trauma dat Montag in zijn jeugd heeft meegemaakt ervoor, dat hij zelfs fysieke klachten krijgt.

Jojo is een compact en intens boek met sublieme dialogen. Af en toe is het onduidelijk welke Martin er aan het woord is, maar dat maakt eigenlijk helemaal niets uit. Ze zijn soms gewoon inwisselbaar. Het is een boek vol tegenstellingen die op wonderbaarlijke wijze toch naast elkaar kunnen bestaan. Een boek waarin zo veel verwijzingen zitten naar muziek, natuur en symboliek, dat je alleen al daaraan een recensie zou kunnen ophangen. Namen, naamgenoten en bijnamen zijn allemaal niet toevallig, omdat in dit boek niets toevallig is; alles heeft betekenis en er staat geen woord te veel.

Het is een slim boek over verraad en bedrog, maar vooral een boek over hoe een trauma van invloed kan zijn op iemands leven. Alle personages in het boek hebben zo’n trauma meegemaakt. Soms is dat trauma voor de lezer direct zichtbaar, zoals bij Petra, de vrouw van Montag, die getekend is door een jeugd met een krankzinnige moeder. Zij heeft een manier gevonden om om te gaan met dat trauma; ze is voor Montag een rots in de branding, een houvast. Toch wil Montag haar niet belasten met zijn verleden; hij houdt het angstvallig voor zijn vrouw geheim. Martin Montag en Martin Martinetti blijken elkaar nodig te hebben om een manier te vinden om zich te ontworstelen aan het trauma dat hen verrassend genoeg allebei is overkomen. Een trauma dat als een jojo toch steeds weer terugkomt in hun beider leven.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Helena van D

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.