Boeiende Ierse folklore redt het wat magere inhoudelijke verhaal

Na Evie Woods’ doorbraak met De verborgen boekwinkel, dat in 24 landen is uitgegeven, en ook in Nederland hoge ogen gooide, zijn de verwachtingen voor haar nieuwste boek, De verhalenverzamelaar vertaald door Arnout Brokking, hooggespannen. Ze heeft opnieuw gekozen voor twee verhaallijnen in twee verschillende tijdsperiodes. De Ierse mythen en folklore zorgen voor het stukje magie dat ze graag in haar verhalen verwerkt en spelen een rol in zowel de gebeurtenissen in 1910 als in die van 100 jaar later waarin hoofdpersoon Sarah Harper het dagboek vindt van de Ierse boerendochter Anna, de hoofdpersoon uit de historische verhaallijn.

Vooral de gebeurtenissen die plaatsvinden in 1910 waarin Anna de Amerikaanse Harold met zijn studie naar Ierse mythen helpt, spreken tot de verbeelding. De boeiende volksverhalen die de dorpsbewoners vertellen zijn door Woods een natuurlijk onderdeel van het verhaal gemaakt samen met Anna’s zekerheid dat ‘Het Goede Volk’ bestaat en je ze maar beter te vriend kunt houden. Door Harold in het verhaal te introduceren krijg je vanuit het perspectief van een buitenstaander een meer objectieve kijk op het Ierse plattelandsleven, waarbij het klassenverschil tussen de boerenbevolkingen en de Engelse landadel enorm groot is en een voedingsbodem is voor de Ierse rebellie tegen de Britse overheersing die, weliswaar beknopt, in het verhaal is verwerkt.

In de tijdlijn van 2010 maak je kennis met de Amerikaanse Sarah, die na haar scheiding in een impulsieve dronken bui op het vliegtuig naar Ierland stapt. Ze vindt onderdak in een klein huisje en vindt in een holle boom het dagboek van Anna. Sarah wordt gegrepen door Anna’s dromen en geheimen die tussen het alledaagse en het magische en het zichtbare en onzichtbare balanceren. Met de hulp van Hazel, de dochter van de aantrekkelijke weduwnaar Oran, stapt ze in de voetsporen van Anna en Harold. Tegelijkertijd vindt ze stapje voor stapje zichzelf terug na een traumatische gebeurtenis, die pas laat in het verhaal wordt onthuld, en een huwelijk met een manipulatieve man met ‘gaslighting’ trekjes.

Woods zet vooral met Anna een krachtig personage neer. Haar nederige afkomst weerhoudt haar niet om te dromen van een grotere toekomst. Het werk voor Harold ziet ze als de eerste opstap om dat te realiseren. Als personage maakt ze echter weinig ontwikkeling door en blijft wat dat betreft ver achter bij Sarah die wel grote stappen maakt. Van een onzeker, licht alcoholisch personage verandert ze in een onafhankelijke vrouw die haar trauma eindelijk verwerkt en weer in zichzelf gelooft. Helaas slaagt Woods er niet in om beide personages dusdanig uit te werken dat ze een grote emotionele betrokkenheid bij de lezer oproepen. Daar zorgen zelfs de soms traumatische gebeurtenissen die zowel Sarah als Anna overkomen niet voor, net zomin als het liefdesverhaal van Sarah en Oran waar weinig hartstocht aan te pas komt. De verhaallijnen van Sarah en Anna lijken vooral als kapstok voor de boeiende folklore en mythen te dienen, waardoor het inhoudelijke verhaal niet helemaal uit de verf komt.

Woods soepele gemakkelijk te lezen schrijfstijl is verrijkt met Ierse woorden wat bijdraagt aan de algehele sfeer van boek. Ondanks dat het inhoudelijke verhaal wat tegenvalt, weet de auteur door de wisseling tussen de verhaallijnen en perspectieven de aandacht van de lezer vast te houden. Het is jammer dat deze gedegen, uitgebalanceerde opbouw in de laatste fase wordt verstoord als de historische tijdlijn nogal abrupt en enigszins onbevredigd eindigt, waarna ook de losse eindjes in de hedendaagse tijdlijn opeens razendsnel aan elkaar geknoopt worden en het eindplot wat afgeraffeld aanvoelt.

Hoewel de boeiende Ierse mythen en folklore het wat magere inhoudelijke verhaal van De verhalenverzamelaar meer dan goed maken, slaagt Woods er jammer genoeg niet helemaal in om de hooggespannen verwachtingen helemaal waar te maken.