Mooie afsluiting van een boeiende trilogie
Als de zevenjarige Charles in 1940 vanuit het door bombardementen geteisterde Londen wordt geëvacueerd naar zijn bejaarde tante Grace op het Schotse platteland, verandert zijn leven ten goede. Hij is dol op zijn liefhebbende tante en op het dorpse leven. De Duitse majoor Oswald von Stein (de stiefzoon van Hildegard uit het eerste deel) belandt bij de Slag om Stalingrad in krijgsgevangenkamp waar een mensonterende behandeling hem te wachten staat.
Het is een boeiend verhaal met twee kanten van de oorlog. Ook nu heeft Joubert gekozen voor een mix van fictie en feiten, zoals de vliegtuigcrash van Rudolf Hess. Deze verhaallijn vanuit het perspectief van Ilse Hess wordt vooral gebruikt om het nazi kopstuk aan het dorpje waar Charles verblijft te linken. Ik moet eerlijk zeggen dat ik het feit dat Hess bijna de gehele oorlog in krijgsgevangenschap in Engeland heeft doorgebracht volkomen vergeten was. Geschiedkundig was het interessant om te lezen, maar voor het totale verhaal voegde het weinig toe. Hoewel alle drie verhaallijnen wel tot de verbeelding spraken, zou ik een verhaal over alleen Charles misschien nog wel interessanter gevonden hebben. Dan waren zijn ontwikkeling en persoonlijkheid nog iets meer uit de verf gekomen en had Joubert zijn tijd in Afrika, waar ze voor mijn gevoel nu met (te) grote sprongen doorheen ging, wat uitgebreider kunnen beschrijven.
Joubert schrijft vanuit een christelijke overtuiging, maar ook nu komt dat sporadisch en volkomen natuurlijk in het verhaal terug. Haar schrijfstijl is vooral beeldend waarmee ze haar personages tot leven wekt. Je volgt Charles terwijl hij zich van klein onzeker jongetje ontwikkelt naar een zorgzame man die het hart op de juiste plek heeft. Misschien is de oorlog, hoe raar het misschien klinkt, wel zijn redding geweest, omdat hij als evacué onderdak vond bij iemand die oprecht van hem hield. Als hij na de oorlog door haar kleinzoon meegenomen wordt naar Afrika, vindt hij daar een thuis en zijn grote liefde.
Ook voor Oswald van Stein betekent de oorlog een keerpunt in zijn leven. Hij keert als getraumatiseerde krijgsgevangene uit Rusland terug in een Duitsland waar hij aan zijn lot wordt overgelaten. Als zijn stiefmoeder Hildegard hem uitnodigt om naar Afrika te komen, kan hij in alle rust werken aan zijn herstel. Op dit punt komen de verhaallijnen en de personages uit alle drie de boeken bij elkaar. Hoewel elk verhaal als standalone is te lezen, is het leuker om eerst de twee andere delen te lezen. De verbindende factor in de boeken is de bootreis naar Zuid-Afrika, waar de hoofdpersonen elkaar ontmoeten en vriendschap voor het leven sluiten. Toch spelen ze slechts een zijdelingse rol in het verhaal van de ander. Dat verandert in dit laatste deel, waar ze in de eindfase allemaal een belangrijke rol in het verhaal spelen. Dat geldt vooral voor Mentje en Tinus uit Het meisje uit het verscholen dorp, die een belangrijk deel in het (bijna) volwassen leven van Charles gaan uitmaken.
Ik heb het boek met veel plezier gelezen en heb genoten van de beeldende schrijfstijl. Toch wist Joubert me met dit afsluitende deel minder te pakken. Ik genoot vooral van de verhaallijn van Charles. Zo lief hoe hij, zo jong als hij is, zorgt voor zijn tante Grace. Ondanks dat ik het gedachtegoed van Oswald van Stein verachtelijk vind, kreeg ik toch medelijden met hem tijdens zijn jaren als krijgsgevangene. De verhaallijn van Ilse Hess was interessant maar had wat mij betreft een minder prominente rol in het verhaal mogen spelen. Het is een mooi einde van de trilogie waarin de oude bekenden uit de andere delen in de eindfase bij elkaar komen en zo tot een mooi afgerond geheel komt.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Helma Koot
Gesponsord
Als Jolenes helikopter crasht in Irak, moet ze terugkeren naar het huwelijk en gezin dat ze onder hoogspanning achterliet. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.
Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.
Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.
In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips.
Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips.
Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips
Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips.
Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.
De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips.
Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips.
Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips.
Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips.
Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips.
Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips.
Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips.
Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips.
In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips.
Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips.
Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.
Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips.
Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips.
Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.
In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips.
Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.
Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips.
