Lezersrecensie
Bizar Heidi-feest opmaat voor complotdenken met dramatische ontknoping
Het Heidi-feest is de debuutroman van Jannemieke Caspers; een bewerking van het toneelscenario ‘WOLF (of het Heidi-feest)’ dat werd verkozen als ‘Verse Tekst 2023’.
De setting van het boek is klein gebleven: een besloten dorpsgemeenschap waar na een vijfdaagse overstroming waarin hulp achterwege blijft, langzaam maar zeker allerlei complottheorieën de overhand krijgen. De verhaallijn speelt zich af rondom het Heidi-feest: een sinds jaar en dag jaarlijks terugkerend feest waarbij een van de dorpsmeisjes wordt verkozen tot de Heidi, waarop vervolgens door de (gemaskerde) jongens van het dorp wordt ‘gejaagd’ om als trofee binnen te slepen. Deze keer komt de naam van brozebottenGrietje uit de hoed. Een meisje dat, verstikkend overbeschermd door haar moeder, de godganse dag in haar kiosk op het perron zit waar nooit een trein stopt of vertrekt. Via de radio houdt ze met haar verhalen, afgewisseld met een subtiel uitgevoerd SOS-signaal, het hele dorp in haar ban. Als zij opeens melding maakt van twee vreemdelingen, die niemand anders heeft gezien, krijgt de angst voor vreemden de overhand. De verkiezing van Grietje tot de Heidi van dat jaar is daarna de trigger naar gebeurtenissen met een dramatische ontknoping.
Caspers heeft weinig woorden nodig om een beeldend en pakkend verhaal te schrijven met volop ruimte voor een eigen invulling. Dat geldt ook voor de personages die met een paar pennenstreken worden gekaraktiseerd. Stuk voor stuk mensen met hun eigen eigenaardigheden en een verborgen agenda. Want waarom is het Heidi-feest nou zo belangrijk voor hoteleigenares Madeleine? Waarom is Emme, de moeder van Grietje, tegen dit jaarlijkse ritueel en wordt ze door iedereen als de ‘dorpsgek’ weggezet? Welk belang heeft de aan een rolstoel gebonden Hank, de broer van dorpsdokter Harold, bij de uitverkiezing van de Heidi? De onderlinge animositeit spat van de bladzijden af. Alle personages projecteren hun eigen angsten op de ongeziene vreemdelingen, gestaafd met gebeurtenissen die gaandeweg het verhaal verklaard worden, waardoor alles klopt. Voor de lezer is het opletten, want voor je het weet mis je een schijnbaar onbelangrijk detail. Het Heidi-feest leent zich met name daarom al om het voor een tweede keer te lezen.
Het verhaal heeft een grimmig soort humor met een serieuze ondertoon. Het is een vertelling over hoe collectieve angst en massahysterie, weliswaar op kleine schaal, kan leiden tot acties met onomkeerbare dramatische gevolgen. Gevolgen die vervolgens door de betrokkenen worden gerechtvaardigd zodat ze hun handen in onschuld kunnen wassen en vervolging voor hun daden achterwege blijft.
Caspers is er met Het Heidi-feest wat mij betreft prima in geslaagd om je met haar enigszins absurdistisch verhaal tot nadenken te stemmen en je te laten afvragen wat je zelf zou doen als je in een dergelijke situatie opgegroeid zou zijn of verzeild zou raken.
De setting van het boek is klein gebleven: een besloten dorpsgemeenschap waar na een vijfdaagse overstroming waarin hulp achterwege blijft, langzaam maar zeker allerlei complottheorieën de overhand krijgen. De verhaallijn speelt zich af rondom het Heidi-feest: een sinds jaar en dag jaarlijks terugkerend feest waarbij een van de dorpsmeisjes wordt verkozen tot de Heidi, waarop vervolgens door de (gemaskerde) jongens van het dorp wordt ‘gejaagd’ om als trofee binnen te slepen. Deze keer komt de naam van brozebottenGrietje uit de hoed. Een meisje dat, verstikkend overbeschermd door haar moeder, de godganse dag in haar kiosk op het perron zit waar nooit een trein stopt of vertrekt. Via de radio houdt ze met haar verhalen, afgewisseld met een subtiel uitgevoerd SOS-signaal, het hele dorp in haar ban. Als zij opeens melding maakt van twee vreemdelingen, die niemand anders heeft gezien, krijgt de angst voor vreemden de overhand. De verkiezing van Grietje tot de Heidi van dat jaar is daarna de trigger naar gebeurtenissen met een dramatische ontknoping.
Caspers heeft weinig woorden nodig om een beeldend en pakkend verhaal te schrijven met volop ruimte voor een eigen invulling. Dat geldt ook voor de personages die met een paar pennenstreken worden gekaraktiseerd. Stuk voor stuk mensen met hun eigen eigenaardigheden en een verborgen agenda. Want waarom is het Heidi-feest nou zo belangrijk voor hoteleigenares Madeleine? Waarom is Emme, de moeder van Grietje, tegen dit jaarlijkse ritueel en wordt ze door iedereen als de ‘dorpsgek’ weggezet? Welk belang heeft de aan een rolstoel gebonden Hank, de broer van dorpsdokter Harold, bij de uitverkiezing van de Heidi? De onderlinge animositeit spat van de bladzijden af. Alle personages projecteren hun eigen angsten op de ongeziene vreemdelingen, gestaafd met gebeurtenissen die gaandeweg het verhaal verklaard worden, waardoor alles klopt. Voor de lezer is het opletten, want voor je het weet mis je een schijnbaar onbelangrijk detail. Het Heidi-feest leent zich met name daarom al om het voor een tweede keer te lezen.
Het verhaal heeft een grimmig soort humor met een serieuze ondertoon. Het is een vertelling over hoe collectieve angst en massahysterie, weliswaar op kleine schaal, kan leiden tot acties met onomkeerbare dramatische gevolgen. Gevolgen die vervolgens door de betrokkenen worden gerechtvaardigd zodat ze hun handen in onschuld kunnen wassen en vervolging voor hun daden achterwege blijft.
Caspers is er met Het Heidi-feest wat mij betreft prima in geslaagd om je met haar enigszins absurdistisch verhaal tot nadenken te stemmen en je te laten afvragen wat je zelf zou doen als je in een dergelijke situatie opgegroeid zou zijn of verzeild zou raken.
3
Reageer op deze recensie