Interessante historische roman die snakt naar een vervolg
De fans van thrillerauteur Minette Walters (1949) hebben er tien jaar op moeten wachten, maar Het laatste uur is niet de langverwachte thriller, maar een historische roman. Het boek begint in 1348 op het moment dat de pest in Engeland uitbreekt. Niemand begrijpt hoe de ziekte zo snel zo vernietigend om zich heen kan slaan en zoveel doden maakt. Als Sir Richard na een reis met zijn gevolg doodziek terugkomt in zijn dorp Develish, verbiedt zijn echtgenote, de intelligente Lady Anne, hen de toegang tot de hermetisch afgesloten hofstede. Ze beschermt de gezonde lijfeigenen in haar eigen huis en behandelt ze tot ieders verbazing allemaal als gelijken. Omdat de rantsoenen langzaam maar zeker opraken besluit lijfeigene Thaddeus, om samen met de zonen van de slavenleiders, de veiligheid van het dorp te verlaten en op zoek te gaan naar nieuwe voorraden. Opperste voorzichtigheid is geboden om te voorkomen dat zij in aanraking komen met de nog steeds rondwarende pest en een terugkeer naar de hofstede niet meer mogelijk zou zijn.
De personages in het verhaal zijn of goed of slecht. Een middenweg lijkt er niet te zijn. Je hebt direct sympathie voor de goeden en een intense hekel aan de slechten met hun gekonkel. De goeden in het verhaal zijn Lady Anne en een groot aantal lijfeigenen, waarvan de bastaard Thaddeus wel de belangrijkste in het verhaal is. Daar lijnrecht tegenover staan Sir Richard, dochter Eleanor, priester Anselm en rentmeester Hugh de Courtesmain.
Lady Anne is een intelligente, verstandige vrouw die onopvallend de hofstede van haar drankzuchtige en wrede echtgenoot Sir Richard draaiende houdt. Ze zorgt voor persoonlijke hygiëne, behandelt de lijfeigenen en slaven met respect, leert ze lezen en schrijven en wordt door ‘haar’ volk op handen gedragen. Eigenlijk zit ze in hetzelfde schuitje als de lijfeigenen, want ze is dan wel een Lady, maar ook zij is door haar uithuwelijking, gewoon eigendom van Sir Richard.
Aan de andere kant staan Sir Richard en dochter Eleanor. Sir Richard is een vrouwen verkrachtende lapzwans en Eleanor een egocentrische puber. Ze zijn dan wel met een gouden lepel in hun mond geboren, maar ze zijn zo dom als het achtereind van een varken. Ze kunnen lezen noch schrijven, zijn wreed en realiseren zich niet dat zij helemaal niets zijn zonder de lijfeigenen die de akkers verbouwen en zorgen dat er geld in het laatje komt. En vader Anselm is vaker dronken dan nuchter, predikt hel en verdoemenis, steekt zijn kop in het zand en vergeeft zonder blikken of blozen alle zonden van Sir Richard, en dat zijn er nogal wat. Rentmeester Hugh de Courtesmain probeert door zijn kruiperige gedrag bij iedereen in een goed blaadje te komen, waardoor hij op steeds minder sympathie kan rekenen.
Minette Walters is erin geslaagd om met haar eerste historische roman een interessant verhaal af te leveren. Ze beschrijft geloofwaardig hoe het leven in de middeleeuwen eruitzag: de hiërarchie van rangen en standen, het lijfeigenensysteem en hoe de adel deze mensen, die trouw aan hen gezworen hadden, met harde hand in het gareel houden. Voor het minste of geringste werd de zweep gehanteerd. De rol van de intelligente Lady Anne is misschien, zeker voor die tijd waarin een vrouw eigenlijk niets te vertellen had, iets minder geloofwaardig. Maar door haar liberale opvattingen zie je dat de lijfeigenen steeds meer voor zichzelf gaan opkomen en zich niet langer later onderdrukken. De pestepidemie die toeslaat en hele dorpen uitroeit speelt daar waarschijnlijk ook een grote rol in. Die dwingt de lijfeigenen, zeker als hun ‘eigenaar’ aan de pest is bezweken, bijna om zelf te denken en te handelen om te voorkomen dat ze, als ze de pest overleven, alsnog doodgaan van de honger. Het is de start van een omslag in het systeem en deze verzelfstandiging van de lijfeigenen loopt als een rode draad door het verhaal. Het wordt mooi geïllustreerd in de zoektocht naar proviand door Thaddeus met de zonen van de slavenleiders, die na van de vrijheid geproefd te hebben niet meer terug willen in het systeem. En met het onderwijzen van het gewone volk, raakt ook de rol van kerk steeds meer uitgespeeld. Ze stellen de zichzelf verrijkende kerk ter discussie en nemen niet alles meer klakkeloos aan. Hoewel dochter Eleanor een hersenloos, egoïstisch wicht is dat haar moeder haat, haar vader op een voetstuk plaatst en elke realiteitszin heeft verloren, krijg je toch af en toe medelijden met haar. Maar door haar wrede gedrag, duurt dat nooit lang. Pas aan het eind van het boek wordt haar gedrag duidelijk en staat ze voor een moeilijke keuze die grote gevolgen voor de rest van haar leven kan hebben. En dan is het boek plotseling uit en is het wachten op het vervolg. Misschien krijgen we dan antwoord op de vraag wie de onbekende vader van Thaddeus is, of de lijfeigenen kiezen voor hun vrijheid en welke keuze Eleanor maakt.
Hoewel het verhaal in het begin wat langzaam op gang komt, weet het wel van begin tot eind te boeien. In een prettige schrijfstijl neemt ze je mee naar de middeleeuwen, waar je een beetje gaat houden van Lady Anne, je met haar en de lijfeigenen meeleeft en je hoopt dat ze allemaal de pandemie zullen overleven en dat er voor iedereen een beter leven aan de horizon gloort.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Helma Koot
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
