Adelheid: powervrouw in de 19e eeuw
De van oorsprong Duitse Adelheid wist het al toen ze slechts vier jaar oud was: zij zou later trouwen met Thorbecke en met hem in Nederland gaan wonen. Thorbecke, die maar liefst negentien jaar ouder was, was bevriend met Adelheids moeder Henriëtte, de weduwe van de door hem zeer bewonderde filosoof Karl Wilhelm Ferdinand Solger. Dat Thorbecke uiteindelijk voor de charmes van de toen zestienjarige Adelheid viel en zij definitief voor hem, was een bittere pil voor Henriëtte die zelf gevoelens voor hem koesterde. Ze trouwden toen Adelheid achttien jaar was.
Om als Duitse de Nederlandse taal te leren, nam Adelheid kort na haar huwelijk, de taak op zich om alle brieven die Thorbecke schreef te kopiëren en te bewaren. Daar is ze haar hele leven mee doorgegaan. Uit deze correspondentie blijkt dat ze een zeer gelukkig en liefdevol huwelijk hadden. Wat ook duidelijk werd is dat ze op gelijke voet stonden. Zoals wij nu heen en weer appen, schreven Thorbecke en Adelheid dagelijks meerdere kattenbelletjes naar elkaar. Thorbecke had zo veel vertrouwen in haar kennis en kunde dat ze later zelfstandig uit zijn naam brieven beantwoordde. Dat was in die tijd, waar vrouwen weinig tot geen rechten hadden, enorm vooruitstrevend.
Het boek leest bijna als een biografie. Voor de roman heeft Visscher getracht om aan de hand van al die brieven geloofwaardige dialogen tussen de echtelieden te schrijven. Ondanks dat de auteur zeker haar best heeft gedaan om via de dialogen emotie over te brengen, bleef het voor mij te afstandelijk, te zakelijk. De onnoemelijke liefde wordt wel elke keer benoemd, maar de emotie die zeker tussen de echtelieden moet hebben bestaan voelde ik niet.
Thorbecke was geen gemakkelijk man om mee te leven. Hij was rechtlijnig in zijn doen en laten. Adelheid had daar haar weg in gevonden en wist hem vaak diplomatiek op andere gedachten te brengen. Ze wist wanneer ze hem beter even niet kon tegenspreken en het moment af te wachten tot hij wel bevattelijk was voor haar mening. Een mening die hij altijd hoogachtte. Zonder de krachtige in politiek geïnteresseerd Adelheid zou hij het waarschijnlijk niet zo ver gebracht hebben. Het gezegde dat achter elke succesvolle man een sterke vrouw staat was zeker op hen van toepassing.
Door haar innemende en vrolijke persoonlijkheid had Adelheid ingangen bij zowel het koninklijk huis – ze was goed bevriend met koningin Sophie, terwijl koning Willem III Thorbecke zoveel mogelijk dwars zat - als bij echtgenotes van kabinetsleden. Zo kon zij haar oor te luisteren leggen en hem informeren over wat zij gehoord had.
Met Het torentje van Adelheid heeft Marja Visscher een vooral interessante historische roman geschreven in een wat zakelijke schrijfstijl. Ze positioneert Adelheid, met recht een power vrouw, als de sterke kracht achter Thorbeckes politieke successen, met daarnaast volop aandacht voor de bijzondere liefde die zij en Thorbecke hun hele leven voor elkaar gevoeld hebben.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Helma Koot
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
