Hartverwarmend eerste deel met een zilveren randje

De Britse Jenny Valentine schreef met Joy (in de vertaling van Jenny de Jonge) het eerste deel in een serie over de tienjarige Joy. Vanuit Joy als ik-persoon is vanaf de eerste bladzijde duidelijk dat ze doodongelukkig is sinds ze met haar ouders en zus Claude verhuisd is naar een buitenwijk om voor haar norse opa te zorgen. Voor die tijd reisde het gezin de hele wereld rond, leefde ze een vrij leven en kreeg ze thuisonderwijs van haar vader. Nu wordt ze in het keurslijf van de school geperst en moet ze zich houden aan allerlei regeltjes en krijgt ze de hele dag van haar juf te horen wat er allemaal niet aan haar deugt. Joy heeft altijd een zonnige kijk op de wereld gehad en probeert zelfs aan de meest knorrige persoon nog een zilveren randje te ontdekken. Maar voor het eerst in haar leven heeft ze moeite om positief te zijn.

Dit eerste deel in de serie is vooral een introductie van Joy en hoe ze in het leven staat. Daar is het grootste deel van het boek aan besteed. Je leert Joy kennen als een zonnig, sociaal betrokken meisje dat zo haar best doen om er het beste van te maken, maar dat wordt haar wel heel erg moeilijk gemaakt. Vooral school is een ware marteling voor haar. De juf wordt misschien een beetje karikaturaal neergezet, maar het zorgt er wel voor dat je nog meer meeleeft met de arme Joy. Op het moment dat zelfs voor Joy het kookpunt is bereikt verandert het verhaal. Dit is echt een schokmoment, zeker voor een jeugdige lezer, en zorgt ervoor dat je nog meer van Joy gaat houden en een nog grotere hekel aan de juf krijgt. Vanaf dit moment keert het leven van Joy langzaam ten goede als ze zich opwerpt om de grote oude eik op het schoolplein te redden en te voorkomen dat hij voor de bouw van de nieuwe school wordt omgekapt. Valentine slaagt erin om de onsympathieke personages in het verhaal ten goede te keren en tegelijkertijd de in eerste instantie sympathieke personages, zoals het hoofd van de school, opeens toch iets minder aardig te laten zijn. De wijze les die auteur meegeeft is misschien wel dat iedereen leuke en minder leuke kanten heeft waarmee ze de filosofie van Joy dat iedereen een zilveren randje heeft bewijst.

Het is knap dat Valentine ondanks de emotie ook subtiele humor in het verhaal brengt:

[quote]
'Wat moeten we met jou, Joy? ', zegt mevrouw Hunter.
'Weet ik niet,' zeg ik, al weet ik het precies: mij zo spoedig mogelijk van die school halen, zo snel mogelijk bij haar vandaan.
[unquote]

Hoewel dit citaat een zekere onmacht en verdriet uitstraalt, kan je tegelijkertijd een glimlach niet onderdrukken terwijl je Joy helemaal gelijk geeft.

Hoewel onduidelijk is of de boom ook daadwerkelijk gered gaat worden, eindigt het boek positief. Door alle gebeurtenissen is er over en weer meer begrip waardoor het leven van Joy gemakkelijker lijkt te gaan worden en ze meer vrede heeft met de situatie. Het is een afsluiting en tegelijkertijd een opening die nieuwsgierig maakt naar haar volgende avonturen.

Joy is een jeugdboek, maar volwassen lezers zullen er zeker ook van genieten. Kinderen zien er misschien alleen maar een meisje in dat voor het goede milieu strijdt en op een soort Pippi Langkousachtige manier door het leven gaat. Voor volwassen wellicht eerder de boodschap om iedereen in zijn of haar waarde te laten en verder te kijken dan de regeltjes. Maar of je nu kind of volwassen bent over een dingen zullen ze het unaniem eens zijn: Joy is een hartverwarmend meisje dat je in je hart sluit.