Een heerlijk nostalgische vakantie

Sherriff (1896-1975) was een Engelse schrijver van toneelstukken en romans die vooral bekend geworden is door zijn toneelstuk Journey's end dat gebaseerd is op zijn ervaringen als legerofficier in de WOI. Zijn roman Twee weken weg (The fortnight in september - 1931) schreef Sherriff in de eerste plaas voor zijn eigen plezier. Tijdens een strandvakantie in Bognor bekeek hij zittend op de boulevard de langslopende mensen en begon zich hun levens voor te stellen. Hij besloot er een willekeurig gezin uit te halen en hun leven te beschrijven. Het werd een heel eenvoudig geschreven verhaal, net zo eenvoudig als het gezin zelf was. Maar daar lag ook de twijfel over het boek voor Sherriff; was het niet té simpel? Inmiddels is bewezen dat het tegendeel waar is, de gebruikte eenvoudige stijl versterkt het verhaal en spreekt vele lezers aan. De roman uit de jaren dertig is inmiddels opnieuw uitgegeven en behoord tot een van de vijf titels die door Schwob geselecteerd zijn voor zomer 2021.

In Twee weken weg gaan we op vakantie met het gezin Stevens, vader, moeder en hun drie kinderen waarvan de oudste twee inmiddels volwassen zijn. Het is een eenvoudig gezin uit de lagere middenklasse dat in een voorstad van Londen woont. Het is een liefdevol gezin waarin ze het niet altijd met elkaar eens zijn maar elkaars nukken wel altijd blijven respecteren en elkaar ook graag een plezier willen doen. Vader is van 'manusje-van-alles' opgeklommen tot kantoorklerk, een voor hem belangrijke stap die hem aanzien geeft. Hij geniet er dan ook zichtbaar van als hij op het station met 'meneer' aangesproken wordt. Vader Stevens is een regelaar en een pietje precies, hij houdt van overzicht en duidelijkheid, iets wat vooral naar voren komt in zijn 'marsorders' de lijst met klusjes die gedaan moeten worden voor het gezin daadwerkelijk op vakantie kan gaan. Met bijna militaire precisie houdt vader het uitvoeren van de taken bij. Moeder cijfert zichzelf vaak weg, als haar gezin het fijn heeft dan is zij ook gelukkig. Zelf houdt ze niet van de zee, is er eigenlijk een beetje bang voor maar toch stemt ze er elk jaar weer mee in om naar de kust te gaan en doet voorkomen dat ze er net zo naar uitkijkt als de rest van het gezin. Moeder is snel een beetje angstig en ziet elk jaar ook als een berg op tegen de treinreis waarbij ze op een druk station over moeten stappen. Oudste zoon Dick heeft inmiddels via vader een baan gekregen maar als hij eerlijk is dan wil hij meer, hij schaamt zich bijna over de eenvoudige komaf en heeft voor zichzelf een andere toekomst in gedachten. Ook dochter Mary begint langzaamaan haar eigen weg te gaan en zal tijdens deze vakantie zichzelf af en toe losmaken van het gezin en beleeft haar eerste liefde. De jongste zoon is echt nog een kind en geniet volop.

Nadat alle 'marsorders' naar volle tevredenheid van vader utigevoerd zijn begint het gezin aan de treinreis waarbij, zoals elk jaar, een beetje zenuwachtig uitgekeken wordt naar de hectische overstap die ze moeten maken op een druk station. Pas als die goed verlopen is kunnen ze ontspannen... al hoewel... het kost de gezinsleden elk jaar toch even tijd om te schakelen van het keurige dagelijkse leven naar de vrijheid die de twee weken aan zee biedt. De nette kleren kunnen twee weken opgeborgen worden en de canvas schoenen mogen aan. Moeder heeft het meeste moeite om zichzelf aan te passen aan het leven aan zee.

Het gezin is veel samen en geniet oprecht van de wandelingen op de boulevard, het luisteren naar het muziekkorps en de voorstelling van de pierrots. Echt dolblij zijn ze met hun luxe strandhuisje, een grotere dan normaal. Het was even afwegen of ze hier hun extra geld aan uit wilden geven of liever nog een uitstapje extra wilden maken. Maar ze zijn het er unaniem over eens: dit luxe strandhuisje vergroot echt het plezier van de vakantie!

Ze verblijven elk jaar in hetzelfde pension, 'zeezicht' genaamd omdat je vanuit een raampje nog net de lantaarnpaal op de boulevard kunt zien. In de twintig jaar dat het gezin hier nu komt is er niets veranderd aan het pension en de eerlijkheid gebied ze ook wel toe te geven dat het er inmiddels wat verwaarloosd uit begint te zien. Wanneer ze van de eigenaresse horen dat er steeds meer gezinnen wegblijven beloven ze toch gelijk dat zij altijd terug blijven komen, het hoort immers bij de traditie om hier te verblijven.

De dagen kabbelen voorbij en iedereen zal het gevoel herkennen, eerst lijk je nog zeeën van tijd te hebben maar in de tweede week duikt ineens het gevoel op dat de dagen wel heel snel, te snel zelfs voorbij gaan. Wanneer vader er niet onderuit kan om de uitnodiging van iemand van kantoor aan te nemen voor een theevisite, ervaart het hele gezin dat als een enorme domper op hun vakantiegeluk. Dat ze uitgenodigd worden in een grote villa waar ze normaal nooit een stap binnen zouden zetten verandert hier niets aan.

De eenvoud van het gezin en hun oprechte blijdschap over de twee weken met het hele gezin aan zee, op hun vertrouwde plek, het genieten van de dingen die ze daar elk jaar meemaken roept een vertederend gevoel op. En wanneer ze vol spanning de 6 foto's die ze hebben laten ontwikkelen ophalen hopend dat de foto's gelukt zijn is de nostalgie compleet en denk je zelf ook even terug aan hoe het vroeger was toen er nog geen digitale foto's gemaakt werden. Dat ene fotorolletje met daarop de foto's van zorgvuldig gekozen momenten om vast te leggen, het wachten tot je eindelijk kon zien wat er precies op stond.

Eén van de grote krachten van dit verhaal is de herkenbaarheid, en die zit dan vooral in de karakters van de familieleden. Langzaamaan leren we ze alle vijf echt kennen en laten ze hun ware gevoelens aan de lezer zien. Voor de rest van het gezin blijven hun diepste zielenroerselen vaak verborgen, dit omdat ze niemand willen kwetsen of voor het hoofd willen stoten. Ze geven graag toe aan de anderen om het plezier niet te verstoren, want met zijn allen genieten van deze vakantie aan zee is toch voor iedereen het aller belangrijkste, want wie weet of er nog een volgende vakantie gaat komen...