Dodelijke Mist: de auteur is medeplichtig

Ik houd van fysieke boeken. Dodelijke Mist van Jef Stroo is een verzorgde uitgave die goed in de hand ligt. Op de cover staat een kale boom in een artistiek mistig decor. De verstikkende mist die Londen begin december 1952 teisterde, en waarnaar de titel van deze historische thriller verwijst, was evenwel zo dik als erwtensoep, meer dan een meter voor zich uitzien was onmogelijk.

In die mist voert de Londense politie een onderzoek naar het overlijden van Georges Limpton - een malafide zakenman - en probeert een Italiaanse maffiaclan betaling te krijgen voor een levering smokkelwaar. Longarts dokter Angela Lundlin staat in het oog van de storm. Ze was de verloofde van Georges Limpton en heeft hem - naar verluidt - als laatste in leven gezien, terwijl hij in een verwoestende overstroming ten onder ging. Is de dokter wel zuiver op de graat? Houdt zij informatie achter? Tijdens het onderzoek doet zich enige collaterale schade voor, onder de vorm van een dode huishoudster en verschillende gewonden. Anderzijds blijkt, wanneer de mist optrekt, dat iemand die verondersteld werd dood te zijn, toch nog goed en wel in leven is. Achtergelaten papiersnippers, een kachel die onverwacht worden opgestookt, de verborgen sleutel van een kluis en een stel tweelingbroers zorgen voor nog meer geheimzinnigheid in de mist.

Voor de auteur is het een hele uitdaging om in het eerste deel voldoende achtergrondinformatie te verstrekken over dokter Lundlin, de maffiabende en het ouderlijk gezin van Georges Limpton. Ook krijgen we een korte inkijk in het privéleven van Louis Bradfort, een politie-inspecteur die eerst op de zaak wordt gezet, en er dan weer vanaf wordt gehaald. Waarover de lezer aanvankelijk wel op zijn honger blijft zitten, is het precieze verloop van enkele sleutelmomenten: de omstandigheden waaronder Georges Limpton om het leven kwam, en ook een ongeval tijdens een schooluitstap naar het plaatsje Tintagel. Heeft de auteur hier enkele steken laten vallen, vraagt de lezer zich aanvankelijk af. Neen, beetje bij beetje, bij het (veelvuldig) hernemen van de gebeurtenissen wordt de mist opgetrokken. Hoewel uiteindelijk toch niet alle twijfel wordt weggenomen. Auteur Jef Stroo is daarmee medeplichtig aan het tegenwerken van het politieonderzoek dat hij zelf heeft bedacht. Als lezer begon ik vervolgens alle door hem verstrekte informatie verdacht te vinden. Hier daalde, bij wijze van spreken, een desoriënterende mist neer. Zou er dan toch een onverwacht slot volgen?

Doorheen de contacten van de verschillende karakters (contacten die doorgaans inhoudelijk weinig om het lijf hebben) worden hun - op de keper beschouwd: verknipte - beslissingsstrategieën en hun even verknipte achtergrond toegelicht. Wie ruimdenkend genoeg is om dergelijke mensen en hun wedervaren voor lief te nemen, komt in aanmerking om een onderhoudend verhaal te lezen. Maar dan moet hij er wel zijn hoofd bij houden. Elk hoofdstuk begin met de plaats waar, en de datum (doorgaans zelfs het uur) waarop de feiten zich afspelen. Daarenboven worden nog flashbacks ingebouwd. Zelfs de auteur moet moeite hebben gehad om orde op zaken te houden. Op blz 178 laat hij de schoolexcursie naar Tintagel plaats vinden in 1952, terwijl die op andere plaatsen herhaaldelijk (en correct) twee jaar vroeger op de tijdlijn wordt gesitueerd. Of wordt de lezer getest op zijn alertheid? Of betreft het weerom misleiding?

De taal is vaak origineel, waarbij de personificatie van voorwerpen een typische stijlfiguur wordt. (‘Het tafeltje daar aan het buffet smeekt om bezoekers.’) Ik houd van de eigen Vlaamse taal. Uitdrukkingen die typisch zijn voor het Belgische taalgebied zijn mij lief. Maar dan met mate. Als er meer dan tien keer geschreven wordt dat een persoon die van zijn stoel opstaat, ‘recht gaat staan’, is me dat iets erover. Meer oog voor detail zou het werk ten goede zijn gekomen. De afloop van de ontvoering aan het slot lijkt nogal in elkaar gehaspeld.

Maar vergis u niet: met Dodelijk Mist brengt Jef Stroo een thriller die de middelmatigheid van vele detectiveverhalen overstijgt.