Adembenemend boek over een bizar pijnlijke gebeurtenis

De werkelijkheid is vaak te bizar om in geloofwaardig over te komen in een roman. Dit afgekloven cliché is beslist van toepassing op het feitenrelaas van de van oorsprong Nederlandse Johanna Reiss. Reiss lijkt inmiddels gezegend met een droomhuwelijk en een droomgezin in de Verenigde Staten, wanneer zij eind jaren ‘60 besluit om een boek te gaan schrijven over haar onderduiktijd als tienjarig joods meisje bij een boerenechtpaar in de Achterhoek. Flashforward: het boek is een wereldwijde bestseller. Terug in de tijd: voor onderzoek besluit Reiss een paar weken naar Nederland te gaan, met haar dochters - die inmiddels ook al bijna de tienerleeftijd bereiken. Echtgenoot Jim komt een weekje op bezoek, maar dan begint de ellende. Als Jim vroegtijdig is teruggekeerd in de VS pleegt hij zelfmoord - uit het niets. Tot zover niets dat niet ook min of meer op de achterflap staat. SPOILER ALERT Wat volgt is een rommelig verhaal dat een tamelijk letterlijk verslag is van de zoektocht naar de reden van de zelfmoord. En met ‘rommelig’ bedoel ik niets negatiefs: Reiss neemt de lezer op deze manier mee in haar hoofd, in de chaos die zo’n traumatische gebeurtenis nu eenmaal teweeg brengt. Reiss hoopt te kunnen gaan begrijpen waarom Jim zijn leven heeft beëindigd, maar er is geen afscheidsbrief, noch zijn er concrete aanknopingspunten. Hoewel je als lezer lang hoopt blijft houden, loopt de zoektocht op niets uit. Slechts een paar vage signalen voeden vermoedens, maar echt duidelijk wordt het nooit. Het besef haar man niet goed te hebben gekend maakt haar enerzijds schuldbewust omdat ze hem niet goed genoeg heeft bevraagd, en kwaad omdat hij zich zelf niet voldoende uitte. Dit aangrijpende verhaal is meeslepend verteld, zonder overdreven sentiment: hier is een bijzonder sterke, gevoelige en wijze auteur aan het werk geweest.