Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Fictie & realiteit komen perfect samen in een boek over WOII

Ilja 27 maart 2017

De Amerikaanse schrijver Alan Gratz schreef al eerder een waargebeurd verhaal over kinderen in de Tweede Wereldoorlog: De jongen die tien concentratiekampen overleefde. Met het boek Projekt 1065 brengt hij een fictief verhaal, dat overigens gebaseerd is op feiten, over de dertienjarige Michael die in Berlijn opgroeit in de Tweede Wereldoorlog. Met dit boek wil Gratz aan zijn lezers laten zien hoe leeftijdsgenoten gedurende deze periode opgroeiden én hij wil laten zien wat de onbekende rol van 'neutraal' Ierland tijdens deze wereldoorlog is geweest.  

Michael O'Shaunessy is een Ierse jongen die samen met zijn ouders in Berlijn woont. Zijn vader werkt daar als ambassadeur van Ierland, wat als prima dekmantel werkt voor de baan van zijn vrouw. Zij is namelijk een spionne en sluist informatie over het Nazi-Duitsland door naar de geallieerden. Michael krijgt daarin ook een rol. Hij moet zien te infiltreren in de Hitlerjugend. Die taak wordt extra interessant wanneer hij per toeval inzage krijgt in de geheime schetsen van Projekt 1065: het vliegtuig dat de Nazi's ontwerpen om de geallieerden te bombarderen. Michael moet steeds verder de kern van de Hitlerjugend in om tot de informatie te komen. Hoe lang kan hij zijn geheime missie voor zich houden?  

Gratz weet op een ontzettend goede manier de lezer een beeld te geven van het leven van jongeren tijdens Wereldoorlog. Als lezer krijg je een inkijkje in de Hitlerjugend. Het boek gaat verder dan de geschiedenisles. Je hebt echt het gevoel dat je mee mag kijken over de schouder van Michael. Gratz heeft veel onderzoek gedaan naar de activiteiten en propagandalessen die in de tijd van Nazi-Duitsland werden gegeven. Alan Gratz gebruikt de teksten die destijds op scholen werden gebruikt en de speeches die, onder andere, Hitler zelf heeft gegeven zijn onveranderd in het boek terecht gekomen. Dankzij deze perfect uitgewerkte details krijgt de lezer het idee een waargebeurd verhaal te lezen.   

Niets is echter minder waar. Geïnspireerd op de Ierse spionagenetwerken, die echt hebben bestaan, heeft Gratz de familie O'Shaunessy verzonnen. Deze familie maakt fictieve avonturen mee, die rond bestaande gebeurtenissen plaatsvinden. Projekt 1065 is bijvoorbeeld een bestaande codenaam, net zoals project Paperclip en de Kristalnacht. Alan Gratz heeft wat dat betreft een heel mooi evenwicht gecreëerd tussen fictie en realiteit.  Dat het verhaal fictief is, is op sommige momenten heel goed te merken. Michael geeft zelf al in het boek aan dat hij een 'Glückspilz' is, het Duitse woord voor gelukspaddenstoel. Alles lijkt hem mee te zitten, hij wordt nooit gepakt en weet steeds van de problemen te ontkomen. De gebeurtenissen zijn wat dat betreft net wat té toevallig. Het verhaal was misschien beter geweest als het Michael niet zo mee had gezeten.  

Gratz maakt gebruik van Duitse woorden en uitdrukkingen. Hiermee weet hij het verhaal karakter te geven en wordt de setting wat 'Duitser'. Het kan niet missen, de lezer waant zich in Berlijn. Aangezien Michael een Ierse jongen is, en dus Engels spreekt, zal dit effect echter in de Engelse versie veel sterker zijn. Dit maakt de Nederlandse variant er echter niet minder om.  

Tijdens de Tweede Wereldoorlog moeten jonge jongens snel opgroeien. Op jonge leeftijd moeten ze al vechten voor hun plek in de maatschappij, anderen doden om te overleven en worden ze naar het front gestuurd. Michael krijg in deze maatschappij geen tijd om echt kind te zijn. Gratz weet dat prima te vatten door Michael soms wat kinderlijke trekjes te geven die niet helemaal tot uiting komen. Zo vindt hij het soms moeilijk om zijn geheimen niet te verraden. Michael wordt daardoor een geloofwaardig personage in een heel mooi verhaal over de jeugd in de Tweede Wereldoorlog.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Ilja

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.