Een vreemde vriendschap
Op 2 november 2004 werd Theo van Gogh vermoord. Precies tien jaar later kwam Het gestolen leven uit, geschreven door de beste vriend van Van Gogh. Theodor Holman is schrijver en columnist, hij werkt al een aantal jaar als columnist bij het Parool. In zijn werk valt vooral het persoonlijke karakter op en ook in deze roman laat hij zich openhartig uit over hoe het is om de beste vriend van de vermoorde Theo van Gogh te zijn.
Het verhaal begint met een onbekende man in een ziekenhuis die zijn geheugen kwijt is. Zijn zoon geeft hem een manuscript in handen, dat gaat over de beste vriend van Arend Wassenaar (een verwijzing naar Van Gogh). Arend is een toneelschrijver die een compromitterend stuk schrijft over de islam, en daarom wordt vermoord. Het leven van Fjodor (verwijzing naar Holman zelf), de beste vriend, staat hierdoor compleet op zijn kop. Tien jaar later heeft hij nog steeds een psychiater nodig, die net zo gestoord blijkt te zijn als Arend was.
Er wordt continu gereflecteerd op de vriendschap die Fjodor en Arend hebben. Fjodor wordt vaker vergeleken met een hondje, dat achter Arend aan liep en in zijn schaduw leefde. In de tijd dat Arend nog leefde, kon Fjodor meeliften op diens succes, maar daarna blijkt hijzelf steeds minder populair te worden. Fjodor moet van Arend meedoen aan een toneelstuk dat gaat over Fjodors eigen oedipuscomplex, en doet dat dan ook. Het toneelstuk is (met opzet) zo pijnlijk dat het publiek wegloopt. Hoewel Fjodor het daar helemaal niet mee eens is en het met improviseren nog probeert te redden, blijft Arend hem onder de duim houden. Arend vindt dat toneel er niet alleen maar moet zijn om mensen te plezieren, maar ook om ze eens wakker te schudden, ze uit hun comfortzone te halen en ze vragen over het bestaan te stellen (ook dit doet natuurlijk erg aan Van Gogh denken).
Vanaf het begin van de roman word je getriggerd door de vraag wie de man in het ziekenhuis is. Ook op de achterflap wordt geïnsinueerd dat dit een vraagstuk is dat je als lezer het hele boek lang vasthoudt. In werkelijkheid is er maar één persoon die dit zou kunnen zijn, dus ben je daar als lezer niet zozeer mee bezig. Dat is ook helemaal niet belangrijk in deze roman. Wat wél belangrijk is is de verwijzing naar Theo van Gogh. Zodra de link met Van Gogh namelijk is gelegd, komen er veel meer mensen naar voren, met wie allemaal ongenadig wordt afgerekend. Vooral Ayaan Hirsi Ali wordt hard aangepakt, maar ook veel anderen in de kring rond Van Gogh worden negatief neergezet.
Zonder die verwijzingen is het verhaal over Fjodor en Arend alsnog heel leuk om te lezen. De vreemde vriendschap tussen die twee, waarin ze elkaar constant nodig hebben (want Arend geeft vaak te kennen dat hij Fjodor nodig heeft), is erg interessant. Ook de manier waarop de dood van een vriend wordt verwerkt, of juist niet verwerkt, is mooi neergezet. Als lezer vraag je je af hoeveel hiervan op waarheid berust. Want als dat zo is, heeft Holman zijn imago van openhartige schrijver weer bevestigd. Toch laat juist het feit dat je je dat als lezer afvraagt, zien hoe knap Holman dit verhaal naar een fictief niveau heeft weten te tillen, om zonder grenzen te kunnen schrijven.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Immy Madeleine Niemeijer
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
