Bevlogen en actueel

Het oog van de luipaard is geschreven in 1990. Dit betekent dat de Wallander-serie toen nog geschreven moest worden.

Het verhaal speelt zich af in Zambia. Hans Olofson is de hoofdpersoon en zijn lotgevallen in Afrika worden afgewisseld met hoofdstukken waarin zijn jeugd in Zweden voorbij komt.
In Zweden maken we kennis met Hans’ alcoholische vader, zijn vriend Sture en niet te vergeten met Janine. Haar bijnaam luidt ´de Neusloze’, het gat tussen haar ogen vult ze op met een zakdoek. Hallelujaharry, een gedreven dominee heeft zich haar lot aangetrokken. Een bont gezelschap buitenstaanders waarvan Hans Olofson er één is. Door flashbacks naar zijn jeugd krijgt de lezer gaandeweg meer inzicht in de achtergronden van zijn vertrek naar Afrika. Pas tegen het eind van het boek is dit beeld compleet. Dan is ook zijn persoonlijke zoektocht voltooid.

Het overgrote deel van het verhaal speelt zich af in Afrika. Hans trekt in bij Judith en neemt na verloop van tijd de kippenfarm over. Een groot bedrijf met veel personeel waar Hans goed voor wil zorgen. Met zijn Zweedse bagage, normen en waarden is hij neergestreken in dit armoedige, hete land met zijn ongrijpbare bevolking. In wezen snapt hij weinig van de Afrikaanse mentaliteit. En nog minder van het primitieve bijgeloof dat hij wil uitbannen. Hij wil graag goed doen, maar zijn Europese bril speelt hem parten evenals de argwaan van de zwarte bevolking tegenover de blanke overheersers.
Het boek ademt de worsteling en de wil om een andere cultuur te doorgronden. Soms leidt dit tot komische en hilarische taferelen.
In Afrika blijkt corruptie overal aanwezig, voor geld is alles te koop. Het land lijdt onder blanke overheersing, opstand dreigt en de sfeer onder de blanke boeren wordt steeds grimmiger. Aanslagen vinden plaats, de hond van Hans wordt gespietst en zijn tong afgesneden. Hans sluit zich op, heeft aanvallen van malaria en koortsige dromen. Hij bewapent zich en ziet overal vijanden. Wantrouwen overheerst.

Het oog van de luipaard is meer een roman dan een misdaadroman. Een spannende roman. De spanning zit hem in de beschrijving van de lotgevallen van Hans Olofsen, het schetsen van dreiging en oproer en de toenemende escalatie van geweld en enkele wrede moorden.

Een bevlogen boek dat krachtige beelden oproept. In soms korte fragmenten pakt de schrijver vele thema’s bij de kop die hij grondig uitwerkt en toegankelijk opdient aan de lezer.
Daarnaast is het een verontrustend boek over een continent dat zucht onder zware lasten, rampspoed en armoe. Allesbehalve een geromantiseerd verhaal.
De schrijver legt haarscherp verschillen tussen de Afrikaanse en Europese mentaliteit bloot in dit bevlogen en geëngageerde verhaal waaruit veel liefde voor Afrika blijkt.
Wederom een bewijs dat Henning Mankell een eersteklas verteller is.