Indrukwekkend gedocumenteerd

De geschiedenisboeken leren dat Karl Liebknecht en Rosa Luxemburg na het organiseren van de Spartakusopstand in Duitsland in de nacht van 15 op 16 januari 1919 worden gearresteerd, gefolterd en vermoord. Het lichaam van Liebknecht wordt snel daarna gevonden, maar dat van Rosa is spoorloos en duikt drie maanden later pas weer op. Wat is er met haar gebeurd en wie heeft haar vermoord? Rosa Luxemburg, een Duits-Poolse vrouw van joodse afkomst was een prominente voorvechtster van het marxisme-socialisme in het toenmalige Duitsland.
Jonathan Rabb heeft getracht het mysterie rondom haar dood te ontrafelen. Dit doet hij aan hand van een misdaadroman met inspecteur Nikolai Hoffner in de hoofdrol. In Berlijn zijn vijf vrouwen vermoord. Op hun rug zijn - met een mes - mysterieuze patronen gekerfd. Is er een seriemoordenaar actief? En heeft deze ook de zesde vrouw - Rosa Luxemburg - vermoord?

Met Nikolai Hoffner schetst Rabb een kundig en gedreven inspecteur van de Kripo (Kriminal Polizei) in Berlijn. We schrijven het jaar 1919 en Nikolai heeft uiteraard niet de middelen ter beschikking die tegenwoordig gebruikelijk zijn. Maar hij komt een heel eind…. Hij heeft het echter niet gemakkelijk in zijn zoektocht. Er is een andere partij actief met zijn eigen belangen, de zogenaamde Polpo (soort politieke politie). Hun eerste drijfveer is niet het oplossen van de moorden op de vrouwen maar het manipuleren van politieke en maatschappelijke krachtenvelden.  

Nikolai Hoffner is een hardwerkende inspecteur met een missie. Hij heeft ook een gezin en via zijn ogen wordt het dagelijkse leven met vrouw en kinderen en de onderlinge verhoudingen uit die tijd geschetst. Dit levert fraaie beelden op over de toenmalige tijdsgeest binnen een gewone Berlijnse familie. Eén van de verdiensten van Rabb is dat hij de sfeer en middelen die aan het begin van de vorige eeuw gebruikelijk waren, beschrijft. Dit doet hij op velerlei manieren. Door beschrijving van: Duitse eetgewoontes, het vervoer, mensen aan de rand van de samenleving, gebouwen, plekken in Berlijn en politiemethoden. Nikolai  Hoffner moet een complot ontrafelen. Bij deze puzzel betrekt de schrijver ook personages die in het toenmalige Berlijn daadwerkelijk aanwezig waren. Bijvoorbeeld de kunstenares Käthe Kollwitz en Albert Einstein.  

Rosa is een mooi geschreven en goed gedocumenteerd boek. Het is niet altijd lichtverteerbare kost, maar wel een verhaal om je in vast te bijten teneinde de wereld aan het begin van de 20e eeuw te ondergaan en te begrijpen. Daarnaast schildert Rabb beelden uit een roerige tijd aan de vooravond van de opkomst van het nationaal socialisme en de toenemende jodenhaat. Een belangrijke periode uit de geschiedenis van de 20e eeuw wordt - aan de hand van een misdaadroman - voor de lezer ontsloten.