Keuzes maken in oorlogstijd
Over de Tweede Wereldoorlog is al veel literatuur verschenen. Simone van der Vlugt (1966) beschrijft in haar nieuwste historische roman De lege stad het leven van gewone mensen in Rotterdam vanaf het bombardement in 1940.
Katja is pas getrouwd wanneer haar ouders omkomen. Twee zusjes en twee broers neemt ze op in haar huis. Ze probeert zich afzijdig te houden, uit zorg voor haar familie, maar haar broers gaan bij het verzet en haar schoonouders zitten bij de NSB. Die zijn eigenlijk blij met het bombardement: "Dit is de kans om van Rotterdam een moderne stad te maken, met alle ruimte voor handel en verkeer. Er was toch geen doorkomen meer aan in de binnenstad? Al die oude, krakkemikkige huizen (… ) Maar ja, je sloopt de boel ook niet zomaar, de mensen moeten toch ergens wonen. In zekere zin hebben de Duitsers ons een dienst bewezen door de hele boel plat te gooien." Bij hen ontmoet ze een Duitse Untersturmführer die erg in haar geïnteresseerd is. Aanvankelijk houdt ze afstand, want ze kan niet huichelen, maar wanneer haar man opgepakt is, omdat hij als arts in het ziekenhuis bevelen van de Duitsers genegeerd heeft, overwint ze haar weerzin en vraagt ze hem om hulp. Tegelijkertijd helpt ze joodse vrienden met onderduiken en neemt ze hun kind in huis, wanneer dat achterblijft na een razzia.
Katja is een kordate jonge vrouw, die haar hart volgt. Zelf kan ze tot haar verdriet geen kinderen krijgen, maar ze zorgt als een moeder voor de kinderen die bij haar in huis komen, en geeft resoluut haar grenzen aan als de broers te grote risico’s nemen.
Naarmate de oorlog vordert, wordt de situatie steeds nijpender. Er is weinig voedsel en er worden mensen in Duitsland tewerkgesteld. Wat overblijft is een lege stad: "Om haar heen bewegen de mensen zich net zo voort als zij: in zichzelf gekeerd, schuw, met strakke, gespannen gezichten. In vier jaar tijd is hun stad verminkt, hun familie gedood of afgevoerd, er is geen jood meer te bekennen, de winkels zijn leeg, net als ieders maag en het Herrenvolk houdt maar niet op met ellende over hen uit te storten. Ze leest de vraag op de ontredderde gezichten, ziet hem in de uitgebluste gelaatsuitdrukkingen: hoe lang nog?"
Aan het eind van de oorlog worden de Duitsers grimmiger en na de bevrijding worden de mensen aangepakt die met de Duitsers hebben geheuld. Zal Katja haar man, broers en vrienden terugzien? Zal zij het joodse kind bij zich kunnen houden? Zal ze gestraft worden voor haar relatie met een Duitser?
Net als in haar vorige romans schrijft Van der Vlugt toegankelijk en nuchter. In rap tempo volgen de verschillende gebeurtenissen elkaar op en neem je kennis van de keuzes die de hoofdpersoon maakt. Hoewel er inzicht wordt gegeven in de nuances tussen goed en kwaad, komen de personages niet echt tot leven. De liefdesverhoudingen overtuigen niet, maar blijven op afstand. De roman zou spanning moeten opwekken, maar die wordt nauwelijks voelbaar. Voor wie geen hoge, literaire eisen stelt en nog niet veel weet van deze oorlog, is dit een fijn boek. Wat dat betreft is het een aanrader voor middelbare scholieren op mavo/havoniveau. Voor wie Rotterdam goed kent, vormen de locaties een feest der herkenning.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Inge Deutekom
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
