Ai kill joe

‘Zodra het regende, sijpelde water door het plafond en langzamerhand legde iedereen zich erbij neer. De kinderen vonden het prachtig naar boven te lopen als het regenachtig was en elkaar de plassen door te jagen. Sindsdien stonden er overal teilen en emmers om het druppelende water op te vangen, dat vervolgens enthousiast uit het raam of van het balkon werd gegooid. Nadat de ijzeren bedden bij de emmers en de teilen waren beland, ging het vertrek beddenkamer heten. Nu was het volkomen onmogelijk de kinderen de kamer uit te jagen, want er was in het internaat niets leuker dan op ijzeren bedden dartelen, liefst als het regende.’  

In een buitenwijk van Tbilisi, daar waren de straten geen namen hebben maar de buurt in blokken en nummers is onderverdeeld, bevindt zich de zogenaamde debielenschool, waar sinds het afbrokkelen van de Sovjet-Unie geen geld meer naartoe is gegaan. Er is een balkon afgebroken, de peren op het veld zijn hard en smaken waterig. Vroeger werden er meisjes naartoe gesleept en vastgehouden, terwijl de jongens zich op hen stortten. Ze zijn echter niet allemaal debiel; er worden ook wezen naartoe gebracht of kinderen voor wie de ouders niet willen zorgen. Af en toe dreigt een moeder uit de buurt haar kind daar achter te laten, wanneer het zich niet naar behoren gedraagt.  

De achttienjarige Lela kan zich de tijd niet herinneren van voordat ze er kwam wonen. Zij is goed van verstand, ontfermt zich over de kinderen en krijgt een baantje als bewaakster van de parkeerplaats. Een van haar beschermelingen is Irakli, die haar altijd meevraagt wanneer hij zijn moeder gaat bellen die altijd belooft dat ze hem komt bezoeken of zelfs uit het tehuis komt halen, terwijl Lela wel beter weet. Uitgerekend Irakli wordt voor adoptie verkozen door een Amerikaans echtpaar en zij regelt dat hij Engelse lessen krijgt, inclusief scheldwoorden. Ook organiseert ze de nacht voor zijn vertrek een kersenpluk.  

‘Niemand zal me arresteren. Ze zullen zeggen, die spoort niet helemaal… Hoogstens brengen ze me naar het gekkenhuis. En wat dan nog?’  

Zelf heeft Lela plannen om het internaat te verlaten, maar eerst wil ze de geschiedenisleraar Vano ombrengen en daar heeft ze zo haar redenen voor. Uiteindelijk lopen de dingen anders dan gepland.  

De taal in deze roman is zeer beeldend. Je ziet de vervallen gebouwen, voelt de regen of de verzengende hitte en ruikt de stank van ongewassen kinderen, urine, oude spullen en petroleumradiatoren, schimmelige badruimtes en vettige gasfornuizen. Hoewel er akelige gebeurtenissen in voorkomen, is er ook sprake van lichtheid en humor. Gelukkig zijn de kinderen niet allemaal gelaten en apathisch, maar ook assertief en opstandig: Aikilljoe!  

Het perenveld is het debuut van de Georgische Nana Ekvtimisjvili (1978), die zelf als kind in een van de nabije woonblokken woonde en wel eens speelde met de kinderen van het internaat. Ze was dertien toen Georgië onafhankelijk werd en schrijft dus vanuit eigen waarneming. Na haar studie filosofie ging ze naar de filmacademie in Berlijn en ontving ze internationale prijzen voor haar film Bloom uit 2013. In 2015 verscheen deze debuutroman en vorig jaar kreeg ze aandacht op de Frankfurter Buchmesse, toen Georgië gastland was.