Slachtoffer en dader tegelijk
Latijns-Amerika heeft een lange geschiedenis van geweld. De afgelopen jaren verschenen er beelden in de media over de sociaal-economische neergang in Venezuela en de vluchtelingenstroom naar de buurlanden. Karina Sainz Borgo (1982), zelf in 2006 gevlucht, schreef er een roman over. Je kunt goed merken dat ze niet alleen als ervaringsdeskundige spreekt, maar ook journaliste is. Nacht in Caracas geeft een inkijkje in de gevolgen van revolutie vanuit het perspectief van een bewoner. Het is een rauwe, realistische roman over de wetteloosheid op straat en de wanhoop van mensen die alles zien verdwijnen wat ze hebben opgebouwd.
‘Wat de stad vooral had, waren ovens. Mensen werden er in- en uitgeschoven als de schaars geworden broden bij de bakker en dwarrelden met de herinnering aan de honger zwaar neer op ons geheugen.’
Door het gebruik van de ik- vorm kijk je mee met de hoofdpersoon, Adelaida Falcon. Je komt weinig van haar te weten, behalve dat ze evenals de schrijfster redactrice en journaliste is. Ze blikt terug op een traumatische periode in haar leven, waarbij ze vooral vertelt wat er om haar heen gebeurt vanaf het moment dat ze haar moeder heeft begraven. Verdoofd van verdriet probeert ze zich te verschansen in haar huis, maar naast rouw krijgt ze te maken met de morele teloorgang van haar land. Niet alleen zijn er plunderingen en berovingen op straat, die gepaard gaan met grof geweld en niet bestraft worden, maar ook binnenshuis blijkt ze niet veilig.
De auteur is bij het vertellen van het verhaal karig met emoties. Sainz Borgo laat vooral zien, zodat de lezer van een afstand kan meekijken, meeleven en oordelen. Je kunt je ook wel voorstellen dat er geen ruimte is om te voelen. Er gaan slechts een paar dagen voorbij, maar in die korte tijd wordt Adelaida gedwongen om te handelen zoals ze onder andere omstandigheden nooit zou hebben gedaan. Tijdens haar reflectie realiseert ze zich dat ze over morele grenzen is gegaan. De lezer kijkt geschokt toe, maar begrijpt tegelijkertijd waarom het gebeurt.
Een bijzonder gegeven in de roman is de rituele muziek, die als een sinister leidmotief wordt herhaald. Op zich is het gebruikelijk in Venezuela om de doden met muziek en dans uit te leiden, maar de tekst van de reggaeton Tumba la casa, mami (‘Schud met je kontje, schatje’) is dubbelzinnig. ‘Tumba’ betekent namelijk ook graf – het is zelfs de naam voor de ondergrondse gevangenis waarin vele studenten gevangen zitten. En ‘casa’ is Spaans voor huis.
De roman bestaat uit kleine hoofdstukken en is toegankelijk geschreven, met fraaie beeldspraak. Dat zorgt ervoor dat je gemakkelijk doorleest, al zijn er fragmenten die je liever over zou willen slaan. Toch zijn ze noodzakelijk. Niet alleen omdat de auteur ons wil laten weten wat er voor verschrikkelijke dingen er gebeuren, maar ook om de ontwikkeling van de hoofdpersoon te kunnen begrijpen en de essentie van de roman te vatten.
Sainz Borgo heeft ervoor gekozen om alle verwijzingen naar haar eigen land uit het boek te laten, zodat het een universeel verhaal zou worden over alle mensen wier levens zijn verwoest door revolutie. Dit is zeker gelukt. De roman maakt echter niet alleen indruk als een intens relaas van een land in burgeroorlog, geschreven uit innerlijke noodzaak, maar ook door de zorgvuldige compositie en stijl.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Inge Deutekom
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
