Een kathedraal van licht
‘De vier kilometer brede Ere zelf vond ik vaak op een enorme bloedrivier lijken en in de regio staan bomen waarvan het sap zo donker is dat je ze haast niet als iets plantaardigs kunt zien. Bloed stroomt overal, het vervult alles. Achter het groen van de wildernis, achter het bruin van de rivier, achter het rood van de aarde is altijd het bloed, bloed dat zich een weg baant en de dingen voltooit.’
Een naamloze ambtenaar van Sociale Zaken in een opkomend provinciestadje aan de rand van een tropisch regenwoud blikt na 22 jaar terug op een reeks gebeurtenissen die destijds het stadje hebben opgeschrikt. Er waren kinderen opgedoken die aanvankelijk bedelden, maar later begonnen te stelen en er niet voor terugschrokken om geweld te gebruiken. Waar ze vandaan kwamen en wat voor taal ze spraken, was onduidelijk. Ze maakten een ongeregelde indruk en deden nog het meest denken aan een zwerm insecten. De bewoners waren bang en verontwaardigd. Een klopjacht leverde niets op. Hoewel de kinderen door de wildernis leken te zijn opgeslokt, leken ze een onzichtbare invloed uit te oefenen op de plaatselijke kinderen, wat de ouders hevig verontrustte en allerlei geruchten op gang bracht.
‘Iets had ons een slag toegebracht en was vervolgens van de aardbodem verdwenen. Een week later twijfelden we niet alleen aan onze gevoelens, maar ook aan de werkelijkheid.’
We kennen het magisch-realisme uit Zuid-Amerikaanse romans, maar deze roman van de Spaanse Andres Barba (1975) lijkt eerder een ideeënroman, die de lezer geleidelijk aan verovert en betovert. In het begin kun je twijfelen of je wel door wilt lezen. Er wordt weliswaar spanning gewekt en de hoofdstukken zijn redelijk kort, maar het taalgebruik is vrij ambtelijk. Er zijn lange zinnen met complexe, filosofische gedachtegangen en metaforen die afstand scheppen. Er is geen hoofdpersoon die een ontwikkeling doormaakt. Het gaat hier om de uitwerking van een gedachtegang betreffende de ontregeling van de plaatselijke mores door een groepje wilde kinderen.
‘Ik voelde me als iemand die iets heel kostbaars – een ring of diamant – in een zandduin op het strand heeft laten vallen en verwoed met zijn vingers door het zand woedt, en zo graag wil vinden wat hij zoekt dat hij bij de minste glinstering denkt dat het de ring is, maar nee. Naarmate de tijd verstrijkt verwijt hij zichzelf zijn zoekpogingen, want juist door het zoeken is de ring helemaal weggeraakt.’
De ambtenaar, die destijds was aangesteld om de inheemse bevolking beter te laten integreren in de samenleving, probeert achteraf de waarheid te reconstrueren en reflecteert op deze raadselachtige, onheilspellende situatie. Daarbij geeft hij blijk van eruditie en nuance; hij paart de daadkracht van toen aan verwondering achteraf en probeert zijn oordeel terug te houden, maar het raadsel met omtrekkende bewegingen te omcirkelen tot hij bij de kern uitkomt zoals ze destijds de groep kinderen omsingelden om hen in het nauw te drijven. Naarmate de verteller dichter bij het raadsel komt, heeft hij niet meer alleen oog voor de destructieve kracht van de bende, maar bewondert hij ook de creatieve kwaliteiten die zij tentoonspreidden, juist door het gebrek aan plan en regels. Zijn plechtige taal transformeert in lyriek. Dan openbaart zich een fascinerende ‘kathedraal van licht’ en wordt de volhardende lezer beloond. Kortom: een interessante roman voor lezers die meer willen dan een spannende plot met happy end.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Inge Deutekom
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
