Van je familie moet je het hebben

De familie Padilla leeft in het kleine dorpje Las Penas, tussen de bergen in de Amerikaanse staat New Mexico. Het leven is zwaar daar: veel armoede, verslavingen, geweld en weinig kansen om een beter leven op te bouwen. De Amerikaanse schrijfster Kirstin Valdez Quade neemt ons in haar roman De vijf wonden, vertaald door Gitte Postel, mee in het leven van deze familie en hun dorpsgenoten.

Het verhaal speelt zich af rond Pasen, tijd van lijden, verlossing en liefde. Deze thema’s komen dan ook uitgebreid naar voren in de roman. Het levert een wat gekunsteld verhaal op met veel drama en ook veel geluk, maar de goed getekende personages en de schets van hun onderlinge verhoudingen maken het boek desondanks onderhoudend.

Valdez Quade werd geboren in New Mexico en groeide op in het zuidwesten van Amerika en in Australië. Ze studeerde aan de Stanford University en werkt momenteel bij de Princeton University, afdeling Creative Writing. Ze heeft een aantal korte verhalen geschreven die lovend zijn besproken en enkele prijzen wonnen. De vijf wonden is haar debuutroman.

De lezer leert de hele familie Padilla goed kennen in de loop van het verhaal. Allereerst is daar Amadeo, een werkloze en alcoholverslaafde dertiger, die zich aan het begin van het boek voorbereidt op zijn hoofdrol als Jezus in de Goede Vrijdag-processie. Hij woont noodgedwongen bij zijn moeder Yolanda in. Yolanda is de oermoeder: zij zorgt voor iedereen, verdient het gezinsinkomen en maakt zich vooral zorgen om haar naasten. Ze weet sinds kort dat ze gaat overlijden aan een hersentumor, heeft zich voorgenomen dit te vertellen, maar verbergt haar ellende voor iedereen in haar omgeving. Haar dochter Valerie is ontsnapt uit Las Penas, door een rijk – maar ongelukkig – huwelijk en door een rechtenstudie. De onderlinge contacten zijn minimaal, ieder leeft voor zich. Maar dan staat Amadeo’s tienerdochter Angel ineens op de stoep, hoogzwanger en weggelopen bij haar moeder en stiefvader. Dit verandert de verhoudingen in de familie, ze komen nader tot elkaar en dat wordt nog versterkt wanneer (met veel hobbels) iedereen duidelijk wordt dat moeder Yolanda stervende is, al blijven het allemaal mensen met hun mitsen en maren.

Het verhaal zelf is behoorlijk zoetig, en heeft te veel ingrediënten om nog echt geloofwaardig te zijn. Erg realistisch is het niet. Het past wel een beetje bij het Paasverhaal waarin lijden, vergeving en verlossing centraal staan, maar alle eindjes van het verhaal zijn behoorlijk gekunsteld aan elkaar geknoopt en de verschillende verhaallijnen zijn nogal over de top. Zo volgt Angel een onderwijsprogramma in een project voor tienermoeders en treft daar ongeveer de allerbeste docente van Amerika, en zij doet het zelf ook heel erg goed in dit programma. Het is een beetje alsof je een feelgoodserie op Netflix bekijkt, een sprookje over het leven in moeilijke omstandigheden, dat weinig van doen heeft met het echte leven.

Wat deze roman desondanks de moeite waard maakt, is de wijze waarop de onderlinge verhoudingen tussen de personages worden weergegeven en de beschrijving van de denkwereld van de verschillende personages. Zo is de tienermoeder Angel een echte zestienjarige in haar denken en doen. Ze loopt weg bij haar moeder en vertelt haar vader hierover: 'Ik en mam kregen ruzie, dus ik heb tegen haar gezegd dat ze me hierheen moest brengen,' om dan door te gaan met: 'Ik zit hier al twee uur of zo dood te gaan van de honger.' En als ze de spijkering van haar vader aan het kruis heeft meegemaakt is haar eerste vraag: 'Hoe wil jij straks de baby vasthouden?' Of moeder Yolanda, die niet weet hoe ze zo’n familie moet vertellen dat ze doodgaat:

'Het is doodeng om kinderen te hebben, vooral omdat ze volwassen worden en de wereld intrekken met auto’s en goedwerkende voortplantingsorganen en creditcards.'

Al met al is het vooral een roman die geschikt is voor lezers die houden van familieverhalen, drama en ellende, met een feelgoodgevoel als beloning. De vijf wonden bevat dan alle ingrediënten voor een bevredigende leeservaring.