Licht leven in donkere tijden

De Amerikaanse schrijfster Elizabeth Gilbert (1969) is vooral bekend om haar openhartige autobiografische boek Eat Pray Love uit 2010, een enorme bestseller die succesvol verfilmd werd. In haar nieuwste roman City of Girls vertelt Gilbert de ‘coming of age’ van de negentienjarige Vivian Morris die als welopgevoede maar oppervlakkige jonge vrouw belandt in het New York van 1940. Ze trekt in bij haar eigenzinnige en lesbische tante Peg die een tweederangs theater runt in een volksbuurt in Manhattan en gaat haar helpen als kostuumnaaister. Zo komt ze in contact met vrijgevochten acteurs, showgirls en danseressen met wie zij ’s nachts de bars en clubs van New York afschuimt, op zoek naar plezier en avontuurtjes. Dit soort escapades is niet vrij van risico’s, maar “These were risks I was willing to take. It was more important for me to feel free than safe.”

Op de achtergrond speelt de oorlogsdeelname van de Verenigde Staten. Geleidelijk verschuift de focus van het verhaal van Vivians soms hilarische seksuele escapades naar andere onderwerpen. Bijna de helft van het verhaal gaat over wat er gebeurt als tante Peg, geïnspireerd door een bevriende Engelse top-actrice, besluit om voor één keer te kiezen voor een kwalitatief verantwoord toneelstuk met artistieke aspiraties. Zo krijgt de lezer een heel aardig beeld van de theaterwereld van die tijd. Tot slot volgt het verdere leven van Vivian.

Het verhaal wordt verteld door de inmiddels hoogbejaarde Vivian die terugblikt op haar leven op verzoek van de vijfentwintig jaar jongere Angela. Lang blijft op een prettige manier onduidelijk wat precies de relatie tussen Angela en Vivian is. De toon van het verhaal is licht en relativerend. Dit in contrast tot de loodzware tijd rond de Tweede Wereldoorlog, en ook de tijd waarin we ons nu bevinden. Zoals Gilbert in haar voorwoord zegt:

“Never has it felt more important for me to tell stories of joy and abandon, passion and recklessness. Life is short and difficult, people. We must take our pleasures wherever we can find them. Let us not become so cautious that we forget to live. My goal with this novel was to write  a book that would go down like a champagne cocktail – light and bright, crisp and fun.”

In deze opzet is ze zeker geslaagd. Tegelijkertijd brengt zij terloops een diepere laag aan waarin loyaliteit, vriendschap en liefde een belangrijke rol spelen, evenals bespiegelingen over het leven zoals je van hoogbejaarde dames kunt verwachten.

Elizabeth Gilbert is een schrijfster die zich niet makkelijk in een vakje laat plaatsen. City of Girls is een lichte roman, goed geschreven en feelgood. Eat Pray Love gaat over een fase in haar leven waarin zij vooral zoekende was naar hedonistische en spirituele manieren om te ontsnappen aan depressie en fundamentele onzekerheid over zichzelf. Ze schreef daarna een langdradig autobiografisch boek over de periode na Eat, Pray, Love met haar ideale geliefde van wie zij inmiddels gescheiden is. Daarna volgde een sprankelend essay over creativiteit, Big Magic.

Minder bekend is dat Gilbert daarvoor en daarna meerdere uitstekende romans op haar naam heeft staan, zoals The Signature of All Things, een goed gedocumenteerd en meeslepend verhaal over een negentiende-eeuwse botaniste die naar kennis over de essentie van het leven zoekt in Philadelphia, Londen, Amsterdam, Peru en op Tahiti. Deze veelzijdigheid maakt haar tot een auteur om te blijven volgen.