Tweede deel van sprankelende reeks
Na het verrassende Dingen die ik niet wil weten is De prijs van het bestaan, het tweede deel van de ‘levende autobiografie’ van Deborah Levy (1959) een logisch en misschien nog wel levendiger vervolg. Ook dit deel werd mooi soepel vertaald door Astrid Huisman en Roos van de Wardt. Levy beschrijft de periode net na haar scheiding. Ze ruilt het sprookje van 'Het Gezinshuis', waarin het comfort en het geluk van mannen en kinderen altijd prioriteit zijn geweest, in voor een verwaarloosd appartement in Noord-Londen met haar twee dochters. Ze is rond de vijftig en om in haar levensonderhoud te voorzien, schrijft ze in het krakkemikkige tuinhuis van een oude vriendin. Die zorgt ervoor dat ze bij het schrijven niet gestoord wordt.
Was in het eerste deel het thema 'dat de dingen die we niet willen weten de dingen zijn die we al weten maar die we niet van al te dichtbij willen bekijken', in deel twee snijdt ze veel thema’s aan die te maken hebben met de vraag welke prijs je betaalt als je uit de traditionele vrouwenrol stapt. Ze doet dit op de inmiddels vertrouwde manier: ze wisselt bijna onmerkbaar van glashelder beschreven waarnemingen naar interessante bespiegelingen en weer terug, glijdt van ervaringen in het nu naar herinneringen en emoties van vroeger, en koppelt deze aan de wereld van de literatuur en de beeldende kunst. Dickinson, Ferrante, Duras, Proust, Bourgeois, Hepworth en anderen komen onnadrukkelijk langs. Indringend is de passage over de mythe van Medusa, een vrouw die de mannelijke blik trotseert in plaats van weg te kijken, en onthoofd wordt.
Meisje, moeder, partner, schrijfster: in iedere rol worden vrouwen bijna ongemerkt geconfronteerd met de verwachtingen die de maatschappij – soms bij monde van 'machtige' oudere mannen, soms door hun kinderen – nog steeds lijkt te hebben. Zoals die jonge vrouw die door een man wordt uitgenodigd voor een drankje, hele verhalen van hem moet aanhoren en dan, als ze zelf iets interessants vertelt, als commentaar krijgt dat ze wel veel aan het woord is; de scène waarmee het boek opent.
Het fijne is dat Levy als geboren verteller scherpe observaties vaak combineert met subtiele uitvergrotingen, humor en zelfspot. Het is geen aanklacht die ze ons voorschotelt, maar een zoektocht waarin ze ons meeneemt. Hoe kan het dat werkende vrouwen zich nog steeds gedwongen voelen om in strakke kledij en op stilettohakken te verschijnen om serieus genomen te worden? En worden ze dat dan ook, of blijven ze zo op hun uiterlijk beoordeeld worden? Ze schrijft over een man die vrouwen nooit met hun naam aanduidt, maar alleen als de vrouw van of de vriendin van. Ook zijn eigen vrouw heet in zijn relaas altijd 'mijn vrouw'. Wat betekent dit?
Gaandeweg verschuift de focus als in de toch al verdrietige periode van afscheid van haar huwelijk, ook haar moeder ernstig ziek wordt en overlijdt. Levy vertelt over de moed van haar moeder, vroeger in Zuid-Afrika en na haar emigratie naar Engeland. En over het verdriet zelf, via de woorden van Hamlet, geschreven door Shakespeare in het jaar nadat zijn vader overleden was.
Tenslotte gaat het over de kracht van geschreven woorden die haar helpen om haar weg te vinden in haar ontwortelde bestaan waarin ze niet weet wat het vervolg zal zijn. Levy geeft een prachtige metafoor voor haar manier van schrijven:
'… de uitnodiging om tussen de zichtbare werkelijkheid van dingen te kruipen, om niet alleen de boom te zien maar de insecten die binnen de infrastructuur ervan leven, om te ontdekken dat alles verbonden is in de ecologie van de taal en het leven.'
Genoeg reden om uit te zien naar het derde en laatste deel.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Inge
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
