Lezenswaardige biografie
Met Juliana. Vorstin in een mannenwereld heeft socioloog Jolande Withuis een prestatie van formaat neergezet. Dit persoonlijke portret van Juliana, met op de achtergrond de maatschappelijke veranderingen in Nederland in de twintigste eeuw, is in een bijzonder heldere stijl geschreven. Het is een wetenschappelijke biografie, voorzien van noten, literatuurlijst en bronvermelding, en tegelijkertijd is het voor een breed publiek geschreven. Het gaat over de veranderende rol van het koningschap, maar het gaat vooral over de ontwikkeling van een complexe en idealistische vrouw die haar eigen koers moest bepalen binnen de beperkingen van haar positie.
De grote verdienste van Jolande Withuis is, dat zij uit een veelheid van soms tegenstrijdige informatie, uit heel diverse bronnen afkomstig, tot een afgewogen en origineel oordeel komt over de persoon Juliana en de gang van zaken bij verschillende affaires tijdens haar koningschap. Toegang tot het Koninklijk Huisarchief kreeg Withuis niet, in tegenstelling tot Oranjehistoricus Cees Fasseur. Wel kreeg zij, bijvoorbeeld via dochters van vriendinnen van Juliana, veel bijzonder persoonlijk materiaal tot haar beschikking, zoals brieven waaruit zij kon citeren. Veel sleutelfiguren uit het leven van Juliana kon zij nog interviewen.
Als enig kind en oogappeltje van slecht bij elkaar passende ouders groeide Juliana voorspoedig maar bijna zonder leeftijdgenootjes op in de benauwende hofsfeer. Ze was extravert, vrolijk en hartelijk, maar ook wispelturig en geneigd tot driftbuien. Net als haar ouders was ze geïnteresseerd in het spirituele op een ongedefinieerde manier, en dat zou zij haar hele leven blijven. Ze verlangt naar zielsverwantschap en gedeeld idealisme, en vindt dat in vriendinnenclubs. Steeds is zij betrokken gebleven bij de emancipatie van vrouwen. Als een blok valt zij voor de dynamische en charmante Bernhard die een meer mondain leven voor ogen staat. Niet noodzakelijkerwijs samen met haar, naar later blijkt. Ontluisterende scènes uit een huwelijk; het gedrag van Bernhard jegens Juliana is nog onplezieriger dan al vermoed werd.
De beschrijving van Juliana’s zelfstandige jaren in Canada tijdens de Tweede Wereldoorlog is heel verhelderend. Zonder moeder, man en hofhouding ontwikkelde zij zich tot een zeer capabele en moderne troonopvolgster die lezingen hield en internationale contacten opbouwde, onder andere met Eleanor Roosevelt. Na de oorlog ontstond een venijnige rivaliteit met Bernhard, die haar neerbuigend afschilderde als lief huismoedertje terwijl hij de heldenrol speelde. De destijds gezaghebbende historicus De Jong ging hierin mee.
Over de Greet Hofmans-affaire doet Withuis uitvoerig verslag, zowel over de langdurige aanloop als de uiteindelijke afwikkeling. Zij komt met een verrassende maar goed onderbouwde psychologische verklaring van de vraag hoe Juliana zich zo heeft kunnen laten meeslepen door deze charismatische sekteleider. Withuis is ook duidelijk in haar oordeel over de werkzaamheden van de commissie-Beel, die Bernhards dubieuze rol in deze affaire niet aan de kaak stelde: “veeleer een witwasoperatie dan een onderzoek”. De beschrijving van Juliana’s latere koningschap geeft veel informatie over de politieke en maatschappelijke situatie in die jaren. Dit klinkt wellicht droog, maar door de vele smeuïge details blijft het verhaal toch heel goed leesbaar. Zo kunnen we genieten van een beschrijving door Van Agt hoe Juliana’s “onopgevoede” hondje Zara bij zijn beëdiging tot minister van Justitie naar zijn kuiten hapte en de gepresenteerde lekkernijen van het schaaltje snaaide.
Bij de Lockheed-affaire twintig jaar later wordt opnieuw duidelijk hoezeer Juliana Bernhard bleef beschermen. “Juliana was er goed in de nare kanten van de werkelijkheid niet te zien. Of het nu ging om minnaressen, buitenechtelijke kinderen of smeergeld …”
Juliana was met al haar tegenstrijdigheden een bij veel mensen zeer geliefde vorstin, een markante figuur in het Nederland van de twintigste eeuw, en met deze zeer lezenswaardige biografie doet Withuis recht aan de kwaliteiten van deze bijzondere vrouw.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Inge
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
