reizen door Europa

Gaustin, ah, de briljante wetenschapper, de man die door de tijden reist. Een onweerstaanbare vriend voor de schrijver van dit verhaal. Klinieken voor de ouderen, aan wie de tijd ontglipt, dat is waar Gaustin zich sterk voor maakt. Een uitstekend idee en uitstekend uitgevoerd: in hele gebouw bevinden zich, keurig gescheiden door deuren en muren, verschillende tijden. Natuurlijk de geliefde jaren ’60, maar als snel ook jaren ’50, zelfs jaren ’40.

Het idee maakt zo enthousiast dat wordt overgegaan naar het bouwen van complete dorpen in een andere tijd. Zo kan de oudere bij zijn gezin blijven leven, mits die in het dorp blijven. Het gescheiden houden van de tijden is belangrijk voor Gaustin, die zijn denkbeelden en stellingen onderbouwt met vele filosofische inzichten.

Als Gaustin weg is, onvindbaar, verhuisd naar andere tijden filosofeert de schrijver verder. Wat is toch het belang, dat we aan tijd hechten? Wat moeten we met het verleden, wat brengt het ons? Is dat de plek waar we leven, in het opgestapelde verleden? Of leven we in de herinneringen van andere mensen?

Ondertussen beginnen de tijden door elkaar te lekken. Natuurlijk blijven mensen niet braaf in hun dorpen. Voor je het weet staan de regeringsleiders op de stoep bij Gaustin: een heel land dat zich terugtrekt naar een andere tijd, kan dat? Het kan en Europa maakt zich op voor referenda: landen mogen kiezen naar welke tijd ze willen terugkeren. Maar ... zijn het wel de landen die een andere tijd kiezen? Is het niet de schrijver, die de tijd manipuleert.

Georgi Gospodinov toont ons in elk geval een Europa dat groter is dan het westen en 2023 en doet dit met melanchonie, humor en met rijke bewoordingen. Dat het boek voor ons Nederlanders zo prettig leest en de stem van Gospodinov zo goed doorklinkt is ook te danken aan vertaalster Hellen Kooijman. Het kan geen eenvoudige klus geweest zijn maar ze heeft hem uitstekend geklaard.