3,5 ster voor The familiair

Leigh Bardugo (1975) is geboren in Jeruzalem, Israël, en groeide op in Zuid-Californië. Aan Yale University studeerde ze Engels waarna ze ging werken als copywriter en journalist. Inmiddels heeft ze meerdere young adult en fantasyboeken geschreven waarvan er wereldwijd ruim drie miljoen zijn verkocht. Het meest bekend zijn haar Grishaverse boeken. Van het eerste boek van de Grisha-trilogie, Schim en Schaduw, is een serie gemaakt voor Netflix: Shadow and bone. Met The familiar slaat ze andere weg in; dit is haar eerste standalone, eerste roman en eerste boek voor volwassenen.

Luzia Cotado werkt als keukenmeisje in een klein huis bij mensen die niet erg vermogend zijn. Om haar zware werkzaamheden wat meer glans te geven, maakt ze gebruik van magie: van een paar aardappels een mand vol maken en aangebrand brood weer eetbaar maken. Wanneer haar bazin het ziet, dwingt ze Luzia om haar talent te gebruiken om hun gasten te vermaken. Zo hoopt ze dat hun sociale positie zal verbeteren en ze in betere kringen kan verkeren.

Het onschuldige vermaak neemt een vlucht als Antonio Pérez, de secretaris van de Spaanse koning, haar in het vizier krijgt en via haar weer in de gratie van de koning hoopt te komen. Ze doet mee aan een toernooi, waar uitgemaakt wordt of de magie het werk is van God of de duivel, en de scheidslijn tussen magie, wetenschap en bedrog wordt steeds kleiner. Door haar bekendheid moet ze op haar hoede zijn voor de Inquisitie omdat de kans bestaat dat haar Joodse afkomst uitkomt. Om te overleven moet ze de hulp inroepen van de onsterfelijke Guillén Santángel die gevaarlijke geheimen heeft.

De hardcover uitgave toont bloemen, granaatappels en een schorpioen; symbolen die een rol in het verhaal spelen. Al zou dit, en de aanduiding roman, je het idee kunnen geven dat het een lieflijk, romantisch boek is. De Engelse versie is wat duisterder en past beter bij het verhaal.

De schrijfstijl is verhalend en Bardugo neemt je mee naar het Spanje van de 16e eeuw , waar koning Filips II aan de macht is en de Inquisitie op ketters, heksen en Joden jaagt. Van de sloppen en de slechte omstandigheden van de keukenmeisjes, naar de luxe huizen van de adel. De magie die de deelnemers bij het toernooi tentoonspreiden, zie je ook echt voor je. Luzia roept haar magie op door refranes te zingen in Ladino; een nog steeds bestaande taal van de Sefardische Joden.

Het verhaal wordt verteld vanuit de alwetende verteller en dat in combinatie met een veelvoud van personages en daarbij behorende namen maakt het rommelig en verwarrend. Je krijgt door de afstandelijke vertelwijze minder binding met de hoofdpersonen. Het verhaal kent naar het einde toe enkele twists en een verrassend wending op het laatste moment. Het is jammer dat dit niet verder uitgewerkt is, want het voelt nogal afgeraffeld.

Doordat ik nooit eerder een boek van Bardugo las, kan ik niet aangeven hoe The Familiar zich verhoudt tot haar andere boeken. Het uitgangspunt was goed: een historische roman met magische elementen dat zich afspeelt in het 16e-eeuwse Spanje. Verhalend geschreven met een goed sfeerbeeld, maar helaas ben ik niet omvergeblazen. Ik waardeer het boek met 3,5 sterren.

Deze recensie is eerder verschenen op www.boeken-cast.nl