Lezersrecensie
Goed verhaal met een geschiedenis van een joodse vluchteling net na het einde van WO II
Prachtige reisbeschrijving van een uitgebluste inspecteur uit Amsterdam die een jonge joodse vrouw naar Palestina brengt. De jonge vrouw heet Anna en heeft in Auschwitz in “Block 10” experimenten met sterilisatie en besmettelijke ziekten ondergaan. De inspecteur heet Jongman en ziet hoe een mensensmokkelaar, een voormalige Nazi-officier, haar meeneemt naar Engeland. Van daar zal zij naar Zuid-Amerika worden gebracht om in een bordeel te werken. Op eigen houtje volgt hij hen en probeert in Engeland steun bij de politie te krijgen. Die weigert dat.
In 1917 hebben Britse troepen Jeruzalem veroverd, je kunt ook zeggen ‘bevrijd’. Deze actie was militair niet belangrijk. Toen het Ottomaanse Rijk viel, kregen het VK en Frankrijk grote delen daarvan onder hun beheer. In het Britse ‘mandaatgebied’ viel Israël. In het Verenigd Koninkrijk bestond er een hevig antisemitisme. Toen na de Tweede Wereldoorlog vele joodse mensen hun huis en eigendommen waren kwijtgeraakt, wilden ze naar Israël. In Londen was men de Arabieren beter gezind. Er werd een Arabische staat gesticht en de joodse vluchtelingen mochten het mandaatgebied niet in. Alle toegangswegen werden geblokkeerd. De mensen die waren tegengehouden, werden afgevoerd naar kampen op Cyprus.
Dit antisemitische klimaat heeft Jan de Hartog meegemaakt toen hij tijdens de oorlog naar Engeland wist te ontkomen. Hij had meegewerkt aan het redden van joden in Nederland. Hij weet treffend te schilderen dat de politie en de geheime dienst in Engeland niet van zins waren mee te werken aan het ontduiken van de wetten ten aanzien van de immigratie in Israël.
Als een goed verteller ontstaat er dan een beeld van de inspecteur die langzamerhand zijn vroegere stoere ik weer terugvindt. Hij verbrandt al zijn schepen achter zich, ook zijn huwelijk strandt. Zijn vrouw wordt jaloers en meld wat hij gaat doen bij de politie. Zo komt hij tegenover de gehele geordende maatschappij te staan bij het helpen van Anna.
Er wordt een prachtig beeld geschetst van Europa en het Midden-Oosten net na de oorlog, aangevuld met een platonische love-story.
De ervaringen van Jan de Hartog die met zijn tweede vrouw in een houten jacht afzakte naar Parijs en verder en ook zijn ervaring als haveninspecteur in Amsterdam leveren heel mooie beschrijvingen op van de waterwegen door Europa en van de schippers die daarop hun werk doen.
Na zijn vlucht naar Engeland begon Jan de Hartog steeds meer in het Engels te schrijven. Dit boek is dan ook in 1960 in het Engelse taalgebied uitgekomen. In 1962 is op basis van dit verhaal een onsamenhangende avonturenfilm gemaakt. In 1968 verscheen het in Nederlandse vertaling.
Ik kende het boek niet en het is al even geleden geschreven, maar ik vond het een verhaal dat prettig las. De geschiedenis uit die tijd wordt hierdoor opgerakeld. Ik heb er qua kennis ook wat van opgestoken. Van harte aanbevolen.
In 1917 hebben Britse troepen Jeruzalem veroverd, je kunt ook zeggen ‘bevrijd’. Deze actie was militair niet belangrijk. Toen het Ottomaanse Rijk viel, kregen het VK en Frankrijk grote delen daarvan onder hun beheer. In het Britse ‘mandaatgebied’ viel Israël. In het Verenigd Koninkrijk bestond er een hevig antisemitisme. Toen na de Tweede Wereldoorlog vele joodse mensen hun huis en eigendommen waren kwijtgeraakt, wilden ze naar Israël. In Londen was men de Arabieren beter gezind. Er werd een Arabische staat gesticht en de joodse vluchtelingen mochten het mandaatgebied niet in. Alle toegangswegen werden geblokkeerd. De mensen die waren tegengehouden, werden afgevoerd naar kampen op Cyprus.
Dit antisemitische klimaat heeft Jan de Hartog meegemaakt toen hij tijdens de oorlog naar Engeland wist te ontkomen. Hij had meegewerkt aan het redden van joden in Nederland. Hij weet treffend te schilderen dat de politie en de geheime dienst in Engeland niet van zins waren mee te werken aan het ontduiken van de wetten ten aanzien van de immigratie in Israël.
Als een goed verteller ontstaat er dan een beeld van de inspecteur die langzamerhand zijn vroegere stoere ik weer terugvindt. Hij verbrandt al zijn schepen achter zich, ook zijn huwelijk strandt. Zijn vrouw wordt jaloers en meld wat hij gaat doen bij de politie. Zo komt hij tegenover de gehele geordende maatschappij te staan bij het helpen van Anna.
Er wordt een prachtig beeld geschetst van Europa en het Midden-Oosten net na de oorlog, aangevuld met een platonische love-story.
De ervaringen van Jan de Hartog die met zijn tweede vrouw in een houten jacht afzakte naar Parijs en verder en ook zijn ervaring als haveninspecteur in Amsterdam leveren heel mooie beschrijvingen op van de waterwegen door Europa en van de schippers die daarop hun werk doen.
Na zijn vlucht naar Engeland begon Jan de Hartog steeds meer in het Engels te schrijven. Dit boek is dan ook in 1960 in het Engelse taalgebied uitgekomen. In 1962 is op basis van dit verhaal een onsamenhangende avonturenfilm gemaakt. In 1968 verscheen het in Nederlandse vertaling.
Ik kende het boek niet en het is al even geleden geschreven, maar ik vond het een verhaal dat prettig las. De geschiedenis uit die tijd wordt hierdoor opgerakeld. Ik heb er qua kennis ook wat van opgestoken. Van harte aanbevolen.
1
Reageer op deze recensie