Meer dan 6,1 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Deze schrijver vindt vrouwen die lezen waarschijnlijk echt gevaarlijk, de titel kent geen ironie

Inktvloei 02 december 2024
Van Stefan Bollmann kom ik op Internet meer dan honderd keer dezelfde omschrijving tegen: hij studeerde Duits, theaterwetenschappen, geschiedenis en filosofie en promoveerde in 1991 op een proefschrift over Thomas Mann. Hij werkt als redacteur, auteur en uitgever in München. Hij is een bestsellerauteur.
Ik wilde graag weten waar hij gestudeerd heeft en of er iets van zijn dissertatie te vinden was. Ik vond een dissertatie van zijn hand met de titel “Selbsterlösung oder Selbsterhaltung : Thomas Manns Roman Der Zauberberg im Kontext”. Van deze promotie zijn nog enkele tweedehands uitgaven te koop, maar in de pers is weinig of eigenlijk niets over de promotie terug te vinden. Hij schrijft dat hij in 1996 switchte naar het uitgeversvak en intussen tientallen boeken heeft geschreven. Bij natellen in de Deutsche National Bibliothek vond ik dat hij 14 boeken heeft geschreven, dus geen tientallen of talloze. De schrijver wordt hierdoor al ongeloofwaardig voor mij.
In 1999 verschijnen drie boeken die hij samen heeft geschreven met Christiane Neumann over sterke vrouwen. In 2005 en 2006 komen dan zijn bestsellers “Vrouwen die lezen zijn gevaar­lijk” en “Vrouwen die schrijven leven gevaarlijk”, in 2011 “Vrouwen die lezen zijn nog steeds gevaarlijk” en “Vrouwen die lezen, zijn vrij”. In 2012 verscheen “Vrouwen die denken zijn gevaarlijk”.
Het aardigste deel van dit boekje is de inleiding van Kristien Hemmerechts. Ik heb de indruk dat ze zich door de titel van het boek heeft laten inspireren, maar de tekst niet gelezen heeft. De teksten van Stefan Bollmann bij de afbeeldingen van schilderijen met vrouwen zijn suggestief. Het boek leest vlot weg, maar de opvattingen zijn uit de lucht gegrepen. Als ik over zijn teksten nadenk is het allemaal nogal geforceerd. Het verhaal dat Bollmann presenteert wordt naar mijn mening door de bijgevoegde schilderijen niet ondersteund.
Ik kan daarom niet zoveel beginnen met de inhoud van dit boekje. De plaatjes zijn mooi. Er is een plaatje van een grafmonument van Eleonore van Aquitanië, waarop de vrouw ligt met een opengevouwen boek op de borst. De schrijver heeft het dan over lezen in stilte. Eleonore van Aquitanië is echter veel meer dan een lezeres in stilte. Ze geldt als een beschermvrouwe van de hoofse literatuur. Ze is met meerdere koningen getrouwd geweest, heeft macht uitgeoefend, is mee geweest op een kruistocht. Had ruzie met haar echtgenoot over de te volgen strategie in Israël. Ze is de moeder van Richard Leeuwenhart en Jan zonder land en heeft soms huisarrest gehad, maar ook perioden met grote politieke invloed. Ik vind dat de koppeling van haar grafmonument aan het kloosterleven in haar laatste jaren een tour de force is.
Bollmann suggereert dat de bijbel in handen van Rembrandt’s moeder een Oude Testament is vanwege het lettertype dat op Hebreeuws lijkt. De tekst in deze bijbel loopt zichtbaar van links naar rechts. Zou er een ander lettertype gebruikt zijn bij het gedeelte van het Nieuwe Testament? De mening dat het om een Oude Testament gaat lijkt mij dan ook uit de dikke duim te komen.
Bij een schilderij uit de Oude Pinacotheek in München van Pieter Janssens Elinga, gemaakt rond 1668, met als titel ‘lezende vrouw’ heeft Bollmann het over ‘Verdiept in een bestseller uit die tijd keert het dienstmeisje de toeschouwer de rug toe. In plaats van aan haar arbeidsplichten te voldoen, geeft ze liever toe aan haar leeslust. Het genot van de eigen emotionele opwinding gaf de lezeressen een nieuw, aangenaam zelfbewustzijn, dat ze nooit zouden kunnen krijgen door de sociale rol te vervullen die ze toegewezen kregen.’ Waar haalt Bollmann het vandaan?
Deze tekst laat zien dat hij lezende vrouwen mogelijk echt gevaarlijk vindt, terwijl vrouwen lezen juist als middel tot emancipatie ervaren. Na het lezen van dit soort teksten in een boekje met mooie plaatjes hoef ik niet meer boeken van deze schrijver te lezen, de afbeeldingen van de schilderijen zijn echter wel interessant.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Inktvloei

Gesponsord

Het waargebeurde oorlogsverhaal van een Joodse kleermakersfamilie. Een nieuw spraakmakend boek van Frank Krake. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.