Recensie: Luister - Sacha Bronwasser

In 1989 vertrekt de twintigjarige Marie halsoverkop uit Nederland. Ze gaat in Parijs aan de slag als au pair. De stad, de taal, het werk in een ingewikkeld Frans gezin; in alle opzichten is het een harde Reset.

Haar volwassenwording, zo lang geleden, wordt in 2015 opgerakeld door de aanslagen in Parijs, waarbij een oud-docent betrokken is.

In 'Luister' ontwart Marie de knoop van haar eigen geschiedenis.

Het nieuws reisde snel, zoals dat soort nieuws doet. Ik wist dat het ook over jou ging zodra het eerste bericht uit Parijs kwam. Bijna zes jaar geleden nu, op een vrijdag de dertiende. Een datum als een slechte grap.

Online meldden allerlei mensen zich 'veilig'. Vrienden, een nichtje, een ver familielid. Oud-studiegenoten, mijn eigen oud-leerlingen. Exposanten van de fotobeurs, je vakgenoten. Anderen, vage kennissen; het verbaasde me hoeveel bekenden aan de rand van het wereldtoneel rondhingen. Jij was daar ook, Flo, en op jouw profiel bleef het stil. Akelig stil, zegt men dan.

'Misschien gaat er wel een verband gelegd worden, een verband met de toekomst. Woorden die blijven, woorden die groter worden. Daders die nog geboren moeten worden. Ze vormen een borduurdraad die in het weefsel van de tijd wordt gestoken en die voort zal gaan, een slingerend patroon gaat vormen, de jaren tachtig, negentig, de jaren nul, de jaren tien - een patroon dat alleen maar achteraf zal worden waargenomen, steek voor steek voor steek.'

Laat ik maar gewoon met de deur in huis vallen: dit was helaas niet mijn boek.
Was dit dan een slecht boek? Zéker niet! Het stond immers op de shortlist voor de Libris Literatuurprijs 2024. Het was simpelweg geen boek voor mij.

Het deed mij denken aan vroeger. Toen ik moest lezen voor de lijst. Geen fijne herinnering. Máár ik wilde dit boek tóch een kans geven. Uit mijn comfort. In de hoop dat dít verhaal mij wél kon overtuigen.

'Ik verzet me niet meer tegen hoogdravendheid of hermetische geslotenheid. Ik probeer erdoorheen te lezen en betekenis te zien. Soms lukt dat.'

Dat gebeurde mondjesmaat. Maar als lezen werken wordt, dan is er weinig ruimte voor ontspanning. Geef mij maar 'pulp'. **