Duits landgoed symboliseert de geschiedenis

Het landhuis is het eerste deel van een nieuw vertaalde serie van Anne Jacobs, die ook de 'Weesmeisje'-serie heeft geschreven. In Het landhuis staat Franziska centraal. Ze woonde in haar jeugd op het landgoed Dranitz en het leven was goed. De familie was bevoorrecht en leefde comfortabel. Franziska werd verliefd op Walter en het paar verloofde zich aan het begin van de Tweede Wereldoorlog. De oorlog dreef de geliefden uit elkaar en Walter overleefde het niet. Aan het einde van de oorlog moesten Franziska en haar moeder vluchten. Het landgoed stond in DDR-gebied en Franziska is nooit meer terug geweest. Tot nu, 1990, nu de Muur is gevallen… Franziska keert terug en wil het landgoed in de oude luister herstellen. Walter is ze nooit vergeten, maar ook haar zusje Elfriede niet. Wat er met beiden is gebeurd, is nooit duidelijk geworden.

Als je de 'Weesmeisje'-serie hebt gelezen, ligt een vergelijking tussen die serie en Het landhuis al snel op de loer. In beide series keert Jacobs terug naar het verleden. Het weesmeisje is een chronologisch verhaal en het derde deel eindigt een tijdje voor de Tweede Wereldoorlog, zo ongeveer het moment waarop Het landhuis begint. Het grootste deel van het boek speelt zich echter in een veel recenter verleden af: begin jaren ’90, vlak na de val van de Berlijnse Muur en aan de vooravond van de hereniging van Oost- en West-Duitsland. De verhaallijn in het verdere verleden is meer fragmentarisch van aard en bestaat uit passages uit het dagboek van Elfriede en herinneringen van een aantal personages in het boek.

Het perspectief in Het landhuis wisselt tussen Franziska, haar kleindochter en een vrouw uit het dorp die vroeger werkte voor de familie in landgoed Dranitz. Dat is een structuur die vaart in het verhaal kan houden en zorgt dat je blijft doorlezen. In dit boek springt Jacobs hierdoor echter nogal van de hak op de tak en voelt het enerzijds soms alsof je stapjes mist en anderzijds vraag je je af hoe het kan dat hoofdpersonen die ene ontwikkeling niet zagen aankomen. Het boek leest onrustiger dan Het weesmeisje.

De historische achtergrond van vooral de situatie begin jaren ’90 is erg interessant. Je leest over de achterdocht tussen de ‘Ossies’ en de ‘Wessies’ en de grote verschillen tussen oost en west. Hier had de auteur nog wel meer over kunnen vertellen, en dan vooral over de tijd tussen de oorlog en 1989. Maar met name de Tweede Wereldoorlog voelt wat onderbelicht, door de informatie te beperken tot dagboekfragmenten en verder vooral schimmig te zijn. Hopelijk neemt de auteur hier in de volgende delen meer ruimte voor. Het landhuis is immers het eerste deel van een serie. Het verhaal van Franziska lijkt behoorlijk afgerond te zijn en heeft weinig losse eindjes. Er is echter nog heel veel te vertellen over wat er tijdens de oorlog in en rond het landhuis is gebeurd, en ook daarna over de DDR-tijd. Het landhuis geeft weinig weg dat preludeert op het vervolg.

Voor het overige heeft Anne Jacobs een schrijfstijl die prettig en vlot leest en bij veel lezers in de smaak zal vallen. Het landhuis is een lekker dik boek en liefhebbers van haar andere serie en bijvoorbeeld ook de boeken van Lucinda Riley en Muna Shehadi zullen geen moment twijfelen om aan dit boek te beginnen.