Een bijzondere en onverwachte vriendschap

Judith Visser wilde al lang een oorlogsroman schrijven en heeft gewacht tot ze de juiste vorm had gevonden. Het meisje met de halve ster begint in mei 1940. Duitsland valt op 10 mei Nederland binnen en voert op 14 mei een zwaar bombardement op de stad uit.
Debra is half-Joods en zij, haar ouders en broertje overleven dit. Aanvankelijk denkt gezin, zoals velen, dat het allemaal wel meevalt. De situatie wordt echter steeds moeilijker en de anti-Joodse maatregelen blijven toenemen. Als haar Joodse vader een oproep krijgt zich te melden, besluit Debra dat het niet langer zo kan en ze organiseert uitwegen voor haar vader, broertje en zichzelf.
‘“Maar liefste, ik heb vrijstelling. Dat weet je toch?”
“O ja? En waarom heb je dan tóch een oproep ontvangen?”’

Het verhaal van Debra is het ene perspectief van Het meisje met de halve ster, het andere is van de jonge wolf Chaver. Hij woonde in de dierentuin van Rotterdam. Ook Blijdorp werd getroffen door het bombardement en verschillende dieren zijn in de chaos van toen gevlucht. Ook de jonge wolf, als enige van zijn gezin. Bij toeval vindt een gepensioneerde dierenarts het dier en redt hem. Uiteindelijk treffen Debra en de wolf elkaar ergens in de bossen langs de duinbrand van Rockanje en er ontstaat een levenslange vriendschap.

De schrijfstijl van Judith Visser is even wennen. Het boek is grotendeels beschrijvend van aard en vertelt de observaties van Debra of van Chaver. Dialoog, dat vaak wat tempo in het verhaal brengt en voor versnelling kan zorgen, is in beperkte mate aanwezig en uitsluitend vanuit het perspectief van Debra. Toch gaat dit niet, als je op gang bent in het verhaal, ten koste van de vaart in het boek. De woordkeus van Visser is treffend en to the point.

Veel boeken die over de Tweede Wereldoorlog bevatten delen die naar zijn, beangstigend en beklemmend. Al met al valt dat bij dit boek erg mee en daardoor ook geschikt voor jongere lezers op de middelbare school. De auteur heeft een mooi evenwicht gevonden tussen de gruwelijke context en de onvoorstelbare ervaringen van de hoofdpersonen. Het verhaal is fictie, maar is geïnspireerd door de werkelijkheid.

Judith Vissers liefde voor dieren spat van het verhaal af en zorgt voor een verhaal dat geregeld heel ontroerend is. ‘Toen vond hij zijn stem terug en viel weer in. Ze zongen samen, de oude man en de jonge wolf, verbonden in een lied zo oud als de tijd.’ De auteur heeft met dit boek niet alleen een goed verhaal geschreven, maar ook een monumentje opgericht voor alle dieren - huisdieren, dierentuindieren en wilde dieren - die in oorlogssituaties leven. Zij zijn ook slachtoffer, ze weten echt niet wat ze overkomt en zijn volledig machteloos.

Het meisje met de halve ster is een bijzonder en origineel verhaal met bijzondere hoofdpersonen die op een niet voor de hand liggende plek de oorlogsjaren proberen de overleven. De titel kan op meerdere manieren verklaard worden, maar dat is niet de belangrijkste reden om dit boek te gaan lezen.