Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Roman vol intrigerende vragen over leven en dood

Istvan Kops 31 maart 2016

Er zijn twee absolute zekerheden in het leven, waarover niet valt te onderhandelen. Je bent geboren en je gaat op een dag dood. Het vooruitzicht op de dood maakt veel mensen angstig en onzeker, want wat gebeurt er daarna? Is er überhaupt een daarna of alleen maar helemaal niets? Gedurende onze kinderjaren denken we weinig over dit soort vragen na, het leven lijkt oneindig en vol met avonturen en uitdagingen. Naarmate we ouder worden, worden we echter steeds meer met de dood geconfronteerd en wordt het grote onbekende monster dat we niet in de ogen durven staren steeds meer tastbaar door allerlei lichamelijke gebreken die zich steeds meer en steeds uitdrukkelijker aandienen. David Bowie zei ooit in een interview over zijn sterfelijkheid: 'Age doesn't bother me. It's the lack of years left that weighs far heavier on me than the age that I am.'

Het is dan ook geen wonder dat we soms dromen over een oneindig leven. Een leven waarin de horizon van het leven elk jaar weer verder vooruitschuift. Het overkomt Ben, de hoofdpersoon uit dit gelijknamige boek van schrijver Erik Nieuwenhuis (1964). Het gebeurt alleen niet helemaal op de manier die Ben vermoedelijk voor ogen heeft gestaan. Ben komt namelijk eerst op een nogal lullige manier om het leven. Hij sluit zichzelf per ongeluk op in een vriescontainer, waarin runderkadavers worden vervoerd. Daar trekt hij zich af met het beeld van een vriendinnetje van zijn dochter voor ogen. Als hij klaar is met zijn daad merkt hij tot zijn grote schrik dat hij niet meer uit de container kan en sterft hij uiteindelijk aan onderkoeling.

Nadat hij is overleden, besluit een team van medici bij wijze van experiment zijn brein te kopiëren en op een plaatselijke ziekenhuisserver te zetten. Groot is hun verbazing als blijkt dat zijn geest via de server voortleeft. Vooral bij Ben is de verwarring groot en hij begint zichzelf allerlei vragen te stellen. Hoe kan het dat hij opgesloten zit in een server en wil hij eigenlijk zo nog wel verder 'leven'? Want wat is het leven nog waard als je leven is beperkt tot een geest in een computer zonder mogelijkheid tot contact met de buitenwereld, zonder de smaak en de gevoelssensaties die al je zintuigen aan je doorgeven? De vrouw van Ben vraagt zich ondertussen af hoe je als echtgenote trouw moet blijven aan een man die geen lichaam meer heeft. Een vrouw heeft ten slotte ook haar behoeftes.

Deze interessante vragen en bespiegelingen worden door Erik Nieuwenhuis op een prikkelende en eloquente manier onder woorden gebracht. Neem nou zoiets banaals als de Hema rookworst: "ik heb mijn laatste rookworst gegeten. Maar probeer je dat eens voor te stellen. Iemand die obsessief verlangt naar een rookworst op een papieren servetje. En dat in de wetenschap dat je het vet nooit meer langs je kin zult voelen druipen. De geur van synthetische kleding, vermengd met zoete accenten van vers gebak en daarbovenuit de rokerige geur van een stang vol rookworsten. Het moment dat je tanden door het velletje van de worst breken. Knap. Het zachte, gemalen vlees eronder. [...] Er komt altijd een moment waarop ik me ineens glashelder realiseer: dit is niet echt. Dit zal ook nooit meer echt worden."

Ondanks het feit dat de hoofdpersoon beperkt is geworden tot een onstoffelijke entiteit in een steriele en digitale omgeving, barst het boek van het leven. De passages waarin de natuur en de wisseling van de seizoenen worden beschreven bruisen van de vitaliteit. Juist deze tegenstelling tussen de donkere wereld van de enen en de nullen waarin Ben zich omringd weet en de telkens weer ontluikende en inslapende natuur, geeft een fascinerende en intrigerende dynamiek aan het boek. Het toont aan hoe bijzonder het leven is en hoezeer we dat bij leven moeten koesteren. Ben is daardoor een boek dat voldoende stof geeft om na te denken over het leven en de dood.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Istvan Kops

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.