Interessante inkijk in de belevingswereld van een schrijver

Gerbrand Bakker (1962) is een echte Jack of all trades. Wie zijn biografie erop naslaat, zal zien dat hij een grote verscheidenheid aan ambachten heeft uitgeoefend. Zo was hij onder meer ondertitelaar van tv-programma’s, hovenier en schaatsinstructeur. Daarnaast schrijft hij columns voor De Groene Amsterdammer en zijn er van zijn hand meerdere romans verschenen. Zijn roman Boven is het stil (2006) is in vele landen vertaald en ook zijn daaropvolgende romans, die relatief kort na elkaar verschenen, kregen internationale aandacht. In 2010 verscheen echter zijn voorlopig laatste roman.

Een paar jaar geleden besloot hij een huis in de Duitse Eifel te kopen. Hij woont daar samen met Jasper, een autistische hond die zich weinig of niks van zijn eigenaar lijkt aan te trekken. Eigenlijk is het ook andersom, de hond bepaalt wat er gebeurt en Gerbrand heeft zich als een knecht te schikken naar de nukken en grillen van zijn hond. Deze gaat er tijdens het uitlaten regelmatig vandoor om pas uren later weer op te duiken. Tijdens zijn verblijf in de Eifel besluit Gerbrand Bakker een dagboek bij te gaan houden en dat is dus Jasper en zijn knecht geworden. Hij vertelt onder meer over het schrijverswereldje, over zijn ‘coming out’, over zijn depressie en het jarenlang uitblijven van een nieuwe roman.

Dat laatste is een van de redenen geweest om Jasper te schrijven. Gerbrand Bakker noteert hierover het volgende: "Ik betrapte mezelf op de gedachte maar weer eens aan een roman te beginnen [...]. Maar als ik daar even over verder filosofeer, overvalt me toch weer de lichte weerzin. Nog een boek de wereld in geslingerd, mezelf weer scharen onder al mijn vakgenoten die ik momenteel niet hebben kan om hun pretenties [...]. Die lichte weerzin die nu al zo’n vijf jaar duurt – is een van de redenen om dit boek te schrijven. Ik wil erachter zien te komen waar die vandaan komt, en hem mogelijk zelfs overwinnen."

In zijn dagboek gunt Gerbrand zichzelf de vrijheid om het over van alles en nog wat te hebben. Over alles en iedereen heeft hij een mening. Het liefst zo ongezouten mogelijk. De manier waarop hij de boekenwereld en de mensen die daar met hun ego’s rondwandelen beschrijft zijn soms erg amusant. Ook komen zijn buren in de Eifel aan bod en natuurlijk zijn totaal eigenwijze hond Jasper. Ook over zichzelf heeft hij genoeg te vertellen en het mooie is dat hij zichzelf daarbij niet ontziet. De passages over zijn depressie maken de meeste indruk. De op het eerste oog wat mopperend en mensenschuw overkomende auteur laat zich hier van een zeer menselijke kant zien.

De opzet van Jasper en zijn knecht als een dagboek lijkt echter soms een excuus om toch vooral over van alles en nog wat op papier te zetten. Zijn dagboekaantekeningen schieten net als zijn autistische hond alle kanten op, waardoor het soms moeilijk is om een lijn te ontdekken. Door de korte en soms wat terloopse aandacht die Gerbrand Bakker aan de diverse onderwerpen besteedt, ontstijgt het observeren en vertellen ook niet altijd het niveau van losse (zij het interessante) anekdotes. Gelukkig weet hij de lezer toch voldoende te boeien door zijn puntige en geestige observaties en zijn soms ontroerende zelfreflectie.