Meer dan 6,2 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Een curieuze en fascinerende mix van een moordmysterie en een post-apocalyptische roman

Istvan Kops 23 juni 2017
Wat onderscheidt een mens van een dier? Is het dat een mens goed van kwaad kan onderscheiden en er een kader van normen en waarden op nahoudt? Of is dat wat we de menselijke beschaving noemen slechts een dun laagje vernis? Is de mens misschien zelf ook een dier? De schimmige ex-gedetineerde en ex-militair Domingo weet het wel en vertrouwt zijn levensfilosofie graag aan de dertienjarige Nico Storms toe.

'Hier is mijn filosofie: wij zijn dieren, Nico. Sociale dieren. Gedomesticeerde sociale dieren. Dun laagje beschaving. Zachtaardige dieren zolang de wereld oké is, zolang de sociale omstandigheden onverstoord en normaal zijn. Maar als je de omstandigheden verstoort, dan slijt het laagje vernis eraf. Dan worden we wild, dan worden we predators, killers, jagen we in troepen. Dan worden we net als de honden.'

Volgens Domingo is er helemaal geen sprake van een onderscheid tussen mens en dier en is er geen goed of kwaad. De mens is een wild dier dat alleen door de beschaving in toom wordt gehouden. In Koorts zijn de omstandigheden behoorlijk verstoord. Om het minder eufemistisch te stellen, de wereld zoals we die kennen en haar beschaving is helemaal naar de klote gegaan door een virus dat bij gebrek aan een wetenschappelijke term kortheidshalve is aangeduid als de koorts. Die koorts heeft zo ongeveer de hele wereldbevolking weggevaagd en daarmee ook de bestaande machtsstructuren. De wetteloosheid heeft als gevolg daarvan vrij spel gekregen en plunderende bendes trekken straffeloos rond. De weinige overlevenden zoeken bescherming bij elkaar en stichten woongemeenschappen in een verder desolate wereld. Willem Storms, de vader van Nico, besluit zijn eigen gemeenschap - Amanzi - te stichten bij de Van der Kloofdam in Zuid Afrika. Al snel blijkt deze gemeenschap bijzonder succesvol te zijn en is er sprake van een samenleving die voorzichtig maar zeker opkrabbelt. De bewoners weten handig gebruik te maken van het nabijgelegen stuwmeer en weten opnieuw electriciteit op te wekken. Al dat succes trekt echter de nodige aandacht, zowel positieve als negatieve. Al snel blijken er allerlei krachten aan het werk te zijn die het succes van Amanzi zowel van binnenuit als van buitenaf willen ondermijnen.

Koorts is duidelijk een uitstapje voor Deon Meyer die in Nederland vooral bekend is geworden van zijn serie over Bennie Griessel, de met zijn alcohol verslaving worstelende inspecteur die de misdaad in en rondom Kaapstad bestrijdt. Deze misdaadreeks betekende tevens de internationale doorbraak voor Deon Meyer wiens boeken inmiddels in meer dan 25 talen zijn vertaald. De serie kende niet alleen een commercieel succes, maar werd ook door de critici onophoudelijk met zeer goede kritieken overladen. Zijn boek 13 uur werd in 2012 zelfs door de thrillergids van Vrij Nederland uitgeroepen tot thriller van het jaar.

Koorts is een even curieuze als fascinerende mix van een moordmysterie en een post-apocalyptische roman. De eerste zinnen van het boek maken meteen duidelijk waar de verteller van het verhaal, Nico Storm, het in dit 544 pagina's tellende boek over wil hebben. Het gaat hem eigenlijk niet zozeer om het vertellen over het leven in een post-apocalyptisch Zuid Afrika, alhoewel daar in het boek zeker de nodige ruimte voor wordt ingeruimd, nee, hij wil het hebben over de moord op zijn vader.

‘Ik wil je vertellen over de moord op mijn vader. Ik wil je vertellen wie hem heeft vermoord, en waarom. Het is het verhaal van mijn levenen ook het verhaal van jouw leven en jouw wereld, dat zul je zien.’

Het verhaal van Nico Storms wordt met grote vaart en met veel spanning gebracht. Deon Meyer maakt daarbij gebruik van korte hoofdstukken (120 in totaal) en een regelmatige doorbreking van het vertelperspectief. Regelmatig zijn andere inwoners van Amanzi aan het woord die door Willem Storms in het kader van het Amanzi-geschiedenisproject zijn geïnterviewd. Het zorgt voor een bredere scope van het toch al omvangrijke verhaal en voor de nodige mini-cliffhangers.

Koorts is naast een moordmysterie en een postapocalyptisch verhaal ook een Bildungsroman. Het opgroeien tijdens de tienerjaren is voor de meesten al een moeilijke tijd, maar in een samenleving dat het opeens moet stellen zonder internet en een vader die er niet altijd voor hem is moet Nico op zoek naar een zinnige invulling van zijn tijd en een ander rolmodel dan zijn vader. Het zorgt voor de nodige strubbelingen en onbegrip tussen Nico en zijn vader en het voorziet Koorts van een extra boeiende laag. Thema’s als schuld, de verhouding tussen kinderen en hun ouders en de groei naar zelfstandigheid en volwassenheid worden op een mooie manier verweven in het verhaal zonder dat het Koorts al te zwaar maakt.

Deon Meyer is naast schrijver ook fotograaf en hij staat er om bekend dat hij zijn fotografie als inspiratie gebruikt voor de setting van zijn boeken. In Koorts is dat nog meer dan in zijn andere boeken te merken. De roman voelt als Zuid Afrika, proeft als Zuid Afrika en ruikt naar Zuid Afrika. Deon Meyer laat zijn liefde voor het land duidelijk blijken in de beschrijvingen die hij van het land geeft. Het maakt ook dat je als lezer echt helemaal in de topografie en de vezels van het verhaal zit. Het resultaat is een rijke en beeldende roman vol vaart en spanning, die bovendien een verrassende twist aan het einde heeft. Deon Meyer mag gerust meer van dit soort boeken schrijven! Er blijven wat verhaallijntjes openstaan aan het einde, dus wie weet komt het nog eens tot een vervolg.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Istvan Kops

Gesponsord

Als Jolenes helikopter crasht in Irak, moet ze terugkeren naar het huwelijk en gezin dat ze onder hoogspanning achterliet. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.

Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.

Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.

In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips

Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips

Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips

Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips

Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.

De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips

Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips

Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips

Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips

Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips

Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips

Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips

Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips

In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips

Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips

Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.

Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips

Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips

Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.

In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips

Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.

Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips