Somber, donker en prikkelend
Ondijk/Punt is het derde boek van Barry Smit (1974), die in 2013 met Om het nu debuteerde en in 2015 met Tahrir zijn tweede roman afleverde. Met kale en onopgesmukte proza doet Smit zijn verhaal. Barry gebruikt geen woord te veel, maar elk woord dat hij gebruikt is buitengewoon geladen. Alles wordt in Ondijk/Punt tot in tot in de kleinste puntjes beschreven, zowel het landschap waarin de verhalen zich afspelen als de handelingen van de diverse personages. De lezer krijgt op die manier ongelooflijk veel informatie te verwerken en dat vereist de nodige concentratie en aandacht. Voor de lezer die daarvoor het nodige geduld weet op te brengen, staat echter veel moois wachten. In relatief weinig pagina’s weet Barry Smit een sterke onderhuidse spanning op te bouwen. Zelfs van de landschappen die hij beschrijft, gaat een donkere dreiging schuil. Zowel Ondijk als Punt kennen veel verstilde momenten die soms direct daarna worden opgevolgd door enorme tempoversnellingen en extreem geweld. Vooral de plastisch uitgeschreven scenes aan het eind van Punt komen behoorlijk aan. Het maakt van de bundel een bijzondere leeservaring, waarin sfeer en verhaal elkaar naadloos aanvullen en heel erg in elkaars dienst staan.
Achter de oppervlakte van de beide verhalen gaan een paar interessante vragen schuil. Kunnen we ons onttrekken aan ons verleden en zelfstandige keuzes maken die ons leven in positieve zin beïnvloeden? Of komen we nooit echt los van ons verleden? In Ondijk wordt Zee door zijn jeugdvriend Mark de maat genomen: “Ik heb alles, Zee. Eigen zaak, groot huis, Fem… Doe niet alsof ik in de modder ben blijven hangen. […] Wat heeft het je opgeleverd, dat reizen? Behalve die foto’s? Volgens mij ben je nog steeds alleen. In het huissie van je ouders.”
Zee is op drift en weet niet zeker wat hij met zijn leven aan moet. Is hij werkelijk beter af door zijn droom achterna te jagen en de hele wereld over te reizen of doet hij er beter aan zich ergens te vestigen? Ook de andere mensen in het dorp zijn op zoek naar hun rol in het leven. Zo is daar Oscar Stoop, die in de criminele voetsporen van zijn vader wil treden en zich tegelijk van diens dominantie wil ontdoen. Er is het medium, dat zich door iedereen onbegrepen weet, maar die zich plots door een ingreep uit het hiernamaals op het juiste pad weet gezet. Het zijn allemaal interessante personages die met zichzelf worstelen en behoefte hebben aan een anker in hun leven. In het bijzonder donkere en beklemmende Punt smelten heden en verleden door middel van korte en veelvuldige flashbacks samen en koerst Smit van meet af aan op een even schokkend als onafwendbaar einde aan. Tezamen met Ondijk is het resultaat een nogal somber stemmende leeservaring, die zowel prikkelt als tot nadenken stemt.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Istvan Kops
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
