Weergaloze vertelkunst en spanningsopbouw

Viveca Sten (1959) is juriste en woont met haar man en drie kinderen in Stockholm. Haar familie brengt al sinds 1917 de zomers door op het eiland Sandhamn, onderdeel van de scherenkust voor Zweden, waar haar debuut Stille wateren (2011) zich voornamelijk afspeelt. Ook haar tweede thriller, Hogere kringen, speelt zich af op de eilandjes voor de kust van Stockholm.

Het is zomer aan de scherenkust en er is een jaar voorbijgaan sinds er een lijk op Sandhamn aanspoelde: een gebeurtenis die voor veel onzekerheid en commotie had gezorgd op het zo rustige vakantie-eiland. Tijdens het startschot van de jaarlijkse zeilwedstrijd rond het eiland Gotland valt een man dood neer achter zijn roer. Inspecteur Thomas, die zich ook op het water bevindt, is snel ter plekke. De man blijkt Oscar Juliander te zijn, een advocaat van een gerenommeerd kantoor uit Stockholm. Hij is een fervent zeiler en als vicepresident van de Koninklijke Zweedse Zeilbond geniet hij veel aanzien in de hogere kringen van Stockholm. Inspecteur Thomas en zijn team stellen alles in het werk om de dader te vinden, maar na een aantal weken zitten ze nog steeds op een dood spoor. Als er gaandeweg het onderzoek nog een dode uit de zeilkringen valt, staat de politie voor een groot raadsel. Iedereen die op de zeilwedstrijd aanwezig was heeft een waterdicht alibi en een relatie tussen die twee vermoorde mannen is niet te leggen. De politie gaat graven in het verleden van de onkreukbare Oscar Juliander en stuit op een mogelijk financieel schandaal. Nora, een oude vriendin van Thomas die op Sandhamn woont, helpt hem door de dossiers van Julianders clientèle aan een grondig onderzoek te onderwerpen. Dit levert niets op totdat er een bewijsstuk opduikt, waaruit duidelijk wordt wie de moorden gepleegd moet hebben. Er ontstaat een race tegen de klok om te voorkomen dat er nog meer slachtoffers vallen.

In Hogere kringen zien we dezelfde personages terug. Inspecteur Thomas, zijn team en vriendin Nora die met haar man en twee kinderen op Sandhamn woont. Nora was in Stille wateren ook al prominent aanwezig en had Thomas hulp geboden nadat het onderzoek naar het aangespoelde lijk in een impasse was geraakt. Het leven van Nora krijgt opnieuw veel aandacht. Heel herkenbaar als je Stille wateren al hebt gelezen. Nora wordt opnieuw geïntroduceerd door middel van een aantal terugblikken en het boek begint waar het vorige is geëindigd. En dat is ontzettend jammer voor een nieuwe lezer. In een serie, waarvan je weet dat je moet beginnen bij deel een, is dit een gemiste kans voor Sten. Het is niet duidelijk gemaakt dat boek twee een vervolg is op haar debuut.

Het verhaal over Nora, en wat haar in het eerste boek is overkomen, loopt als een tweede rode draad door het verhaal. Ik raad dan ook sterk aan om eerst Stille wateren te lezen, als het al niet te laat is. Daarnaast is de verhaallijn van Nora beduidend minder relevant dan in de eersteling van de auteur. Wellicht wordt in het derde boek duidelijk, waarom de levens van Nora en Thomas zo met elkaar verweven zijn.

Hogere kringen is weliswaar geschreven op hetzelfde hoge niveau maar er blijft een wrange bijsmaak over. Ik heb het geluk gehad om eerst haar ijzersterke debuut te mogen lezen. Sten blijft een schrijfster van wereldklasse: haar vertelkunst en spanningsopbouw zijn weergaloos. Ook de ontknoping laat weer lang op zich wachten en is zeer verrassend. De hoofdstukken zijn kort gehouden en soms voorzien van een datum: een concept dat uitstekend werkt voor de opbouw van het verhaal.

Ondanks het vrijgeven van de plot uit haar eerste boek heeft Sten opnieuw geïmponeerd. In het rijtje van beroemde Scandinavische auteurs heeft ze absoluut haar vast plekje behouden.