‘Wat mij vasthield, liet ik zomaar los’

Alsof haar woorden zo uit de pen in beelden op het papier vloeien. Rita Spijker (1957) is one of a kind. Zintuiglijk schrijven heeft zij mede uitgevonden: een waarneming die je regelmatig tegenkomt in reviews over haar eerdere romans. Recht in je hart en ziel en kruipend onder je huid, zijn sensaties die terugkeren in al haar boeken. In haar vorige roman, Tussen zussen, beschrijft Spijker het intense leven van vier zussen, waarvan Renate de oudste is.

Renate gaat verder waar het in Tussen zussen is gestopt. In dit boek had ze haar partner Wim al leren kennen en na een periode van tien jaar alleen zijn, wonen ze al een tijd samen. Haar twee kinderen zijn inmiddels het huis uit. Er heerst rust in haar leven. De relatie met haar zussen, wiens levens ook drastisch zijn veranderd, gaat meer naar de achtergrond. De gesprekken die Renate met hen voert, bestaan voornamelijk uit reflecties op haar welzijn.

Renate wordt wakker geschud als ze vermoedens krijgt dat Wim een affaire heeft. Waar ze ooit zo hevig naar verlangd had, vastigheid en een man op de onbeslapen plek, balanceert op een vierend koord. Hoewel Wim aanvankelijk in alle toonaarden ontkent, nestelt het wantrouwen zich in haar buik als een openbarstend roofvogelei. Ze kan hem niet meer geloven en besluit heel impulsief om tijdelijk in een huisje op een volkstuinencomplex te gaan wonen. Als ze net is ingetrokken, krijgt ze een verontrustend telefoontje van haar vriendin Joke uit Wales. Haar vrouw Sally is ongeneeslijk ziek en heeft nog maar kort te leven. Joke is een dierbare vriendin die ze als collega heeft leren kennen in het hospice waar Renate nog steeds werkt. Ze twijfelt geen moment en vertrekt onverhoeds naar Wales, zonder tekst en uitleg te geven aan Wim en haar familie.

De reis ernaartoe en de plaatsjes waar ze onderweg stopt, zijn betoverend beschreven, soms ook hilarisch omdat links rijden op onherbergzame wegen niet echt haar hobby is. Gedurende haar verblijf in Wales komt Renate langzaam tot het besef dat vluchtgedrag slechts een tijdelijke state of mind is. Door de confrontatie met ziekte, dood, verlies, liefde en vriendschap, durft Renate steeds meer haar verborgen zelf op te diepen: te herontdekken wie ze eigenlijk is. Haar reis is zowel een innerlijke queeste naar je puurste zelf als ook het zoeken naar je positie binnen de familie, het gezin, het huwelijk en de wereld om je heen.

Rita Spijker verstaat de kunst je te raken door haar wonderschone taal, haar symboliek en het benoemen van eerlijke emoties. Heel bijzonder hoe de auteur menselijke relaties boven de dagelijkse trivialiteiten weet uit te tillen, zonder dat het zweverig wordt.

Ook al zou je geen zussen hebben of niet direct verwantschap voelen met Renates strijd, dan nog is het zeer de moeite waard om haar, met al haar rauwe worstelingen en evenzoveel liefdevolle momenten, te omarmen. Renates verhaal is universeel groot en tegelijkertijd menselijk klein. Vasthouden en loslaten. Een prachtig mooi thema.