Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Alles wat ik schrijf was ooit werkelijk leven

Jan Haas 13 maart 2019
Max Blecher werd in 1909 geboren in Roemenië. Zijn vader was een kapitaalkrachtige joodse handelaar met een porseleinwinkel en terracottafabriek. Vandaar dus dat Blecher verpleegd wordt in een Frans sanatorium te Berk, als hij ruggenmergtuberculose krijgt. Later verhuist hij ook nog naar sanatoria in Zwitserland en Roemenië. Het is een slopende ziekte, waardoor hij alles in gips, liggend moet doen. Ook vervoert hij zich liggend op een soort brancard op wielen achter een paard.

Een joodse oost-europese schrijver dus van rond de eeuwwisseling. Het surrealistische in het schrijven doet denken aan twee andere joodse oost-europese schrijvers: Franz Kafka en Bruno Schulz. Beiden 20 jaar eerder geboren.Zo verandert in de gedaanteverwisseling van Kafka de hoofdpersoon in een tor en in Bruno Schulz zijn vader in een hond in sanatorium Clepsydra. Bij Max Blecher gebeurt dit niet, maar hij beschrijft een geschiedenis met politiehonden die vrijwel menselijk gedrag aannemen.

Max Blecher schrijft autobiografisch; over zijn verblijf in het sanatorium, over de pijn zie zijn ziekte veroorzaakt. Met de ziekte, die een scheidslijn tussen leven en dood vormt, komt ook het surrealistische in het verhaal. Ik heb het gelezen als visioenen veroorzaakt door pijn.

Blecher schrijft heel mooi, ook filosofisch. Een voorbeeld is de opening van het boek:
Alles wat ik schrijf was ooit werkelijk leven. En toch, als ik elk voorbij moment apart beschouw en opnieuw probeer te zien, ja te reconstrueren, dus terug te vinden in zijn eigen licht en zijn eigen verdriet of blijdschap, dan wordt ik vooreerst getroffen door de vergankelijkheid van dit vervlietende leven en vervolgens door het totale gebrek aan belang, waarmee die momenten zich voegen in wat kortweg ‘een mensenleven’ heet. Het lijkt wel alsof de herinneringen in ons geheugen evenzo verbleken als de souvenirs in onze laden.

Het is dun boekje, een flepper op z’n Hebbans. Ook dit boekje beschrijft, net als de Toverberg van Thomas Mann, het geïsoleerde leven in een sanatorium. Lezers van de Toverberg kan ik dit boekje erg aanraden, ik vond het echt een toevoeging op Mann’s meesterwerk.
Als laatste noem ik nog het nawoord van de vertaler een heel verhelderend artikel.
Blecher schreef nog twee andere boeken: Gelittekende harten en Avonturen in de alledaagse onwerkelijkheid. Ga ik ook zeker lezen.

Met dit boek denk ik mijn ontdekking van het leesjaar 2019 al voor het aanbreken van de lente te hebben gedaan.
2

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Jan Haas

Gesponsord

Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!