Meer dan 6,0 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Alles wat ik schrijf was ooit werkelijk leven

Jan Haas 13 maart 2019
Max Blecher werd in 1909 geboren in Roemenië. Zijn vader was een kapitaalkrachtige joodse handelaar met een porseleinwinkel en terracottafabriek. Vandaar dus dat Blecher verpleegd wordt in een Frans sanatorium te Berk, als hij ruggenmergtuberculose krijgt. Later verhuist hij ook nog naar sanatoria in Zwitserland en Roemenië. Het is een slopende ziekte, waardoor hij alles in gips, liggend moet doen. Ook vervoert hij zich liggend op een soort brancard op wielen achter een paard.

Een joodse oost-europese schrijver dus van rond de eeuwwisseling. Het surrealistische in het schrijven doet denken aan twee andere joodse oost-europese schrijvers: Franz Kafka en Bruno Schulz. Beiden 20 jaar eerder geboren.Zo verandert in de gedaanteverwisseling van Kafka de hoofdpersoon in een tor en in Bruno Schulz zijn vader in een hond in sanatorium Clepsydra. Bij Max Blecher gebeurt dit niet, maar hij beschrijft een geschiedenis met politiehonden die vrijwel menselijk gedrag aannemen.

Max Blecher schrijft autobiografisch; over zijn verblijf in het sanatorium, over de pijn zie zijn ziekte veroorzaakt. Met de ziekte, die een scheidslijn tussen leven en dood vormt, komt ook het surrealistische in het verhaal. Ik heb het gelezen als visioenen veroorzaakt door pijn.

Blecher schrijft heel mooi, ook filosofisch. Een voorbeeld is de opening van het boek:
Alles wat ik schrijf was ooit werkelijk leven. En toch, als ik elk voorbij moment apart beschouw en opnieuw probeer te zien, ja te reconstrueren, dus terug te vinden in zijn eigen licht en zijn eigen verdriet of blijdschap, dan wordt ik vooreerst getroffen door de vergankelijkheid van dit vervlietende leven en vervolgens door het totale gebrek aan belang, waarmee die momenten zich voegen in wat kortweg ‘een mensenleven’ heet. Het lijkt wel alsof de herinneringen in ons geheugen evenzo verbleken als de souvenirs in onze laden.

Het is dun boekje, een flepper op z’n Hebbans. Ook dit boekje beschrijft, net als de Toverberg van Thomas Mann, het geïsoleerde leven in een sanatorium. Lezers van de Toverberg kan ik dit boekje erg aanraden, ik vond het echt een toevoeging op Mann’s meesterwerk.
Als laatste noem ik nog het nawoord van de vertaler een heel verhelderend artikel.
Blecher schreef nog twee andere boeken: Gelittekende harten en Avonturen in de alledaagse onwerkelijkheid. Ga ik ook zeker lezen.

Met dit boek denk ik mijn ontdekking van het leesjaar 2019 al voor het aanbreken van de lente te hebben gedaan.
2

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Jan Haas

Gesponsord

Aan het lot kun je niet ontsnappen ... of wel?

Intermezzo is een prachtige roman over broers en geliefden, van dé literaire stem uit Ierland.

Door de late middeleeuwen letterlijk aan te raken blaast Van Loo ons verre verleden meer dan ooit nieuw leven in.

Een ode aan de Hollandse keuken en de smaak van thuis.

Meer dan 200 recepten voor de kerstdagen.

Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Het leukste cadeau voor iedereen: lol verzekerd!

Toine Heijmans neemt zijn lezers mee naar de uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis.

Een roman over iemand die floreert als onderzoeker, maar zich het comfortabelst voelt als ze zelf in de schaduw blijft

In Lijtje deelt Harmen van Straaten ontroerende, grappige en herkenbare verhalen over zijn dementerende moeder.

De schitterende beelden en poëtische teksten vertellen het verhaal van een bijzondere vriendschap, tussen het meisje en de drie dieren.

Een magisch coming-of-age-verhaal over een jongen die zijn eerste weekend zonder zijn ouders doorbrengt. . . en een leeuw die op hem komt passen.

Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Deze nieuwe fase kan er een zijn van vreugde, vervulling en verdieping.

De Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

De auteur van Het meisje in de trein is terug! Ligt de waarheid op het eiland begraven?

Kenia, 1926. De jonge Ivy staat voor grote uitdagingen. Ondertussen is Ranjana, een jonge Indiase vrouw, op de vlucht.

Een nieuwe, inclusieve geschiedenis van het vroegst bewoonde continent van de wereld.

Een prachtig overzicht van de liefdespoëzie, van de vroege middeleeuwen tot nu

Hoe kunnen we ons een weg banen door dit alles?

Drie jaar geleden overleed haar beste vriendin, en sindsdien staat Erins leven stil.

Kenia, 1910. Als de jonge Ivory meereist met haar vader op safari, wordt ze onmiddellijk verliefd op het land en de natuur